Inteligentny dom. Jaki system wybrać? Czym się kierować?

Smart home, czyli inteligentny dom. Co to jest?

Smart home to system, a raczej zbiór systemów, które pozwalają automatyzować codzienne czynności, sterować urządzeniami zdalnie i optymalizować zużycie energii. Brzmi skomplikowanie? Ta rzeczywistość, jeszcze niedawno taka była, jednak teraz jest dostępna dla każdego – niezależnie od budżetu czy wielkości mieszkania. 

Pojęcie inteligentnego domu najlepiej wytłumaczyć na rzeczywistym przykładzie:

Poranek pełen wygody 

Zaraz po przebudzeniu rolety unoszą się automatycznie, wpuszczając do sypialni promienie słońca, a inteligentny ekspres zaczyna parzyć świeżą kawę. Termostat dostosowuje temperaturę w łazience, aby poranne prysznice były jeszcze przyjemniejsze. 

Bezpieczeństwo przez cały dzień 

Gdy domownicy wychodzą, system alarmowy uzbraja się samoczynnie, a kamery monitoringu czuwają nad otoczeniem. Czujniki ruchu wysyłają powiadomienia na telefon, jeśli ktoś nieproszony pojawi się w pobliżu drzwi. 

Relaks po ciężkim dniu 

Po powrocie do domu światła automatycznie dostosowują się do nastroju, a inteligentny głośnik odtwarza ulubioną playlistę. Wieczorem asystent głosowy zamyka rolety i wyłącza światła jednym poleceniem, przygotowując dom na spokojny sen. 

Jakie urządzenia tworzą smart home? 

W system inteligentnego domu wchodzą różne typy urządzeń od wielu producentów. Można je podzielić na kilka głównych kategorii: 

Inteligentne oświetlenie  

Inteligentne oświetlenie to wygoda, oszczędność i bezpieczeństwo w jednym. Możesz sterować światłem zdalnie, dostosowywać jasność i kolor, a nawet synchronizować je z muzyką czy filmami. Harmonogramy i tryby zmiennego oświetlenia imitują obecność w domu i zwiększają bezpieczeństwo, a automatyczne sceny tworzą idealny nastrój na każdą okazję.  

• inteligentne żarówki - mogą być zamontowane w miejsce obecnych tradycyjnych żarówek 
• taśmy LED - mogą nie tylko mienić się kolorami, ale także imitować ciepłe światło poranków 
• systemy sterowania światłem - pozwalają na automatyzację pracy istniejącego oświetlenia 

Zabezpieczenia

Inteligentne zabezpieczenia i ich automatyka chroni Twój dom i dają Ci pełną kontrolę, gdziekolwiek jesteś. Kamery, czujniki i inteligentne zamki monitorują otoczenie, wysyłają powiadomienia i pozwalają reagować na zagrożenia w czasie rzeczywistym.

• kamery
• czujniki ruchu
• wideodomofony
• zamki smart 

Ogrzewanie i klimatyzacja

Inteligentne ogrzewanie i klimatyzacja to komfort, oszczędność i dbałość o środowisko w jednym. Termostaty, sterowniki grzejników i klimatyzatory smart automatycznie dostosowują temperaturę, minimalizując zużycie energii. Dzięki integracji z systemami zarządzania domem możesz efektywnie ogrzewać lub chłodzić tylko wtedy, gdy jest to potrzebne, redukując emisję CO₂ i obniżając rachunki.

• inteligentne termostaty
• głowice grzejnikowe
• oczyszczacze powietrza
• stacje pogodowe

AGD i RTV

Inteligentne AGD i RTV to wygoda, oszczędność czasu i nowy poziom domowej automatyzacji. Lodówki monitorujące zapasy, pralki dostosowujące cykle do zużycia wody, a telewizory sterowane głosem sprawiają, że codzienne obowiązki stają się prostsze i bardziej efektywne. Dzięki integracji z systemami smart home możesz zarządzać urządzeniami zdalnie, optymalizując ich działanie i zużycie energii.

• smart TV
• inteligentne gniazdka
• roboty sprzątające
• inteligentne lodówki
• inteligentne pralki

Sterowanie i integracja

Dzięki aplikacjom mobilnym, asystentom głosowym i automatycznym scenariuszom możesz zarządzać wszystkimi urządzeniami z jednego miejsca. Integracja różnych systemów pozwala na płynną współpracę sprzętów, tworząc dom, który reaguje na Twoje potrzeby i ułatwia codzienne życie.

• asystenci głosowi
• huby
• aplikacje mobilne

Ale nie są to jedyne miejsca, gdzie możesz zautomatyzować urządzenia i wprowadzić smart home. 

Standardy łączności – bezprzewodowe i przewodowe

Bezprzewodowe standardy łączności w inteligentnym domu

Urządzenia w inteligentnym domu muszą się ze sobą komunikować. Istnieje kilka technologii, które umożliwiają ich bezprzewodową współpracę i to od ich wyboru zależy kompatybilność między urządzeniami.

• Wi-Fi – jest popularne, nie wymaga dodatkowych urządzeń, ale obciąża sieć domową. 
• Bluetooth – jest idealny do prostych, bliskich połączeń, ale nie pozwala na zdalne zarządzanie spoza domu. 
• ZigBee i Z-Wave – to energooszczędne standardy dla inteligentnych urządzeń, ale wymagają dodatkowego huba do działania i mogą być bardziej skomplikowane w konfiguracji dla początkujących użytkowników. 
• Matter – to nowoczesny standard ułatwiający kompatybilność różnych marek. Jeśli nie możesz użyć produktów od jednej firmy, to ten standard umożliwia łatwiejszą integrację urządzeń różnych producentów bez potrzeby stosowania dodatkowych mostków. Jest to wciąż rozwijający się standard i nie wszystkie starsze urządzenia są z nim kompatybilne. 

Wybór konkretnej instalacji zależy tak naprawdę od miejsca, w którym system smart home będzie używany.W zamieszkałych budynkach i mieszkaniach lepiej sprawdzi się bezprzewodowa instalacja. Nie wymaga naruszania ścian ani prowadzenia kabli, które wyglądałyby nieestetycznie.

System bezprzewodowy zamontujesz zarówno w nowiutkim bloku od dewelopera, jak i kamienicy pamiętającej początki poprzedniego ustroju. Co więcej, możesz go dowolnie modyfikować. Jeśli uznasz, że w tym miejscu kamera nie daje Ci 100% widoczności, po prostu przestaw ją w inne miejsce. Systemy bezprzewodowe dają się też łatwo transportować, a to szczególnie ważne, jeśli wynajmujesz mieszkanie albo Twoja praca wiąże się z częstymi przeprowadzkami.

Przewodowe standardy łączności smart dom

Systemy przewodowe Smart Home zapewniają stabilność i niezawodność dzięki okablowaniu RJ-45, przełącznikom sieciowym i serwerom NAS. Są odporne na zakłócenia i idealne do monitoringu, alarmów czy sterowania ogrzewaniem. Choć wymagają wcześniejszego zaplanowania i trudno je modyfikować, to gwarantują bezpieczeństwo i wydajność na lata. 

W nowo wybudowanych budynkach mieszkalnych lub w firmach można postawić na przewody, rozprowadzając je do przewidzianych wcześniej miejsc i ukrywając pod tynkiem. Minusem tego rozwiązania jest ograniczona elastyczność rozwoju. Przemeblowanie, czy zwiększenie ilości biurek w pomieszczeniu może się okazać problematyczne. Sprzedając dom trzeba będzie się rozstać także z dużą częścią instalacji.

Systemy smart home – jakie są i jak nimi sterować? 

Niektóre urządzenia wymagają działania w konkretnych ekosystemach. Wybierając smart home, warto zwrócić uwagę na kompatybilność z systemami sterowania: 

• Samsung SmartThings – oferuje szerokie możliwości integracji urządzeń różnych marek przez Zigbee i Z-Wave (tam gdzie Google Home i Apple HomeKit skupiają się na kompatybilności wewnątrz ekosystemu), jest dostępny na iOS i Androida. 
• Google Home - system smart home oparty na Google Assistant obsługujący sterowanie głosowe, aplikacyjne i automatyzacja przez Google Nest z obsługą Matter.
• Apple HomeKit - sterowanie głosowe przez Siri (w języku angielskim), aplikację Dom i HomePod, z obsługą automatyzacji i Matter. Stawia na prywatność, szyfrowanie danych i prostą konfigurację.
• Amazon Alexa - ekosystem oparty na sterowaniu głosowym przez głośniki Echo, obsługuje Matter, Zigbee Umożliwia automatyzacje, scenariusze i zdalne sterowanie przez aplikację Alexa.
• IFTTT – umożliwia automatyzacje między różnymi systemami. 
• Home Assistant – otwartoźródłowa platforma dla zaawansowanych użytkowników. 
• Tuya Smart – popularny ekosystem obsługujący wiele tańszych urządzeń. 
• Homey – wszechstronne rozwiązanie do integracji różnych technologii. 

Sterowanie systemami smart home 

Dodatkowo masz kilka sposobów na kontrolowanie swojego inteligentnego domu przez: 

• Dedykowane aplikacje mobilne producentów – dostępne na smartfony i tablety. 
• Asystentów głosowych – Google Assistant, Alexa, Siri. 
• Panele sterowania – to tablety, którymi możesz sterować urządzeniami smarthome niezależnie od smartfonu. 
• Automatyzacje zewnętrznymi serwisami, takimi jak IFTTT – np. światło zapalające się po wykryciu ruchu. 
• Piloty i przełączniki fizyczne – to prosta alternatywa dla aplikacji mobilnych. 

Przykłady instalacji w inteligentnym domu

Zabezpieczenie okien i drzwi

Żeby zabezpieczyć tylko okna i drzwi zainstaluj jeden z czujników otwarcia drzwi/okien. Liczba dostępnych urządzeń jest spora, dzięki czemu możesz wybierać spośród produktów renomowanych marek: Fibaro, Somfy lub Eviz. Informacja o każdej próbie otwarcia zostanie wyświetlona na Twoim smartfonie.

Czujniki do łazienki

Łazienkę i kuchnię warto wyposażyć w system, składający się z: gniazdek Smart Plug, jak również szeregu wyspecjalizowanych czujników. Przede wszystkim czujników gazu (szczególnie gdy znajdują się w nich popularne Junkersy), czujników zalania i czujników dymu. Czujniki dymu i gazów aktywują po wykryciu niebezpieczeństwa wentylację, podłączoną do gniazdka Smart Plug. Z kolei czujnik wody może wyłączyć pralkę, która przecieka i zapobiec, a przynajmniej w znacznym stopniu ograniczyć, skutki zalania.

Monitoring posiadłości

Monitoring wewnątrz i wokół budynku stworzysz łącząc: kamerę wewnętrzną, kamerę zewnętrzną oraz centralkę. Do wzmocnienia sygnału bezprzewodowego użyj przekaźnika wi-fi. Jeśli posiadasz instalację z kabli RJ-45 podłącz ją do switcha, zyskując możliwość zarządzania monitoringiem. Dodaj do tego czujnik ruchu i zyskasz informacje o obecności intruza w zaciemnionym korytarzu. Podłączając system kamer do macierzy NAS z systemem RAID nie tylko przechowasz bieżące nagrania, ale i zarejestrujesz od razu kopię. Istnieje także możliwość ustawienia automatycznych powiadomień dla policji.

Wzmocnienie sygnału Wi-Fi

Jakość sygnału bezprzewodowego w budynku zależy od grubości ścian, a także od rodzaju wykończenia. Ceramika i zbrojenia mogą ekranować wiązkę wi-fi, obniżając szybkość przesyłania informacji. Aby temu zapobiec warto wzmocnić sygnał wi-fi, stosując repeatery, czyli wzmacniacze sygnału instalowane w gniazdkach elektrycznych lub systemy mesh.

Sterowanie ogrzewaniem

Zimą i w chłodne dni możesz kontrolować temperaturę, jaka panuje w domu. Pomogą Ci w tym systemy sterowania ogrzewaniem. Działają na tej samej zasadzie, co manualne, z tą jednak różnicą, że sterowanie odbywa się z poziomu stacji centralnej. Wybierasz temperaturę dla każdego pomieszczenia i cieszysz się idealnymi warunkami.

Zdalne sterowanie oświetleniem

Kiedy nie ma Cię w domu wciąż możesz symulować swą obecność, korzystając z inteligentnego oświetlenia. Są to autonomiczne żarówki sterowane przez wi-fi, kompatybilne z systemami smart home (Google Home, Amazon Alexa). Możesz zmieniać kolor, odcień, jasność światła oraz efekty świetlne, uzyskując żądaną atmosferę.

Co ważne, całym systemem będziesz sterować z poziomu aplikacji mobilnej, otrzymując na bieżąco raporty o alarmach (jeśli oczywiście wystąpią). Aktywacji systemu dokonasz za pomocą przycisku lub pilota.

Jak zabezpieczyć smart home przed cyberatakami? 

Inteligentny dom to większa wygoda, ale także wyzwania związane z bezpieczeństwem. Oto kilka kluczowych kroków, które warto podjąć, aby chronić swoje urządzenia: 

• Silne hasła – używaj unikalnych i skomplikowanych haseł do każdego urządzenia. 
• Dwuetapowa weryfikacja – jeśli producent to umożliwia, zawsze włącz dodatkowe zabezpieczenia logowania. 
• Aktualizacje oprogramowania – regularnie sprawdzaj i instaluj najnowsze wersje firmware'u. 
• Szyfrowanie sieci Wi-Fi – ustaw silne zabezpieczenia na routerze i używaj nowoczesnych standardów szyfrowania, np. WPA3. 
• Ogranicz dostęp do sieci – segmentacja sieci, czyli wydzielenie osobnego pasma dla urządzeń smart home, zwiększa bezpieczeństwo. 
• Wybierz standard Matter – parowanie urządzeń do systemu wymaga fizycznego kodu QR. 

Od czego zacząć i jakie urządzenia kupić na start? 

Przemyśl swoje potrzeby

Zanim zaczniesz kupować jakiekolwiek sprzęty i wydawać pieniądze, przemyśl kilka podstawowych kwestii:

• Określ swoje potrzeby i priorytety – czy zależy Ci na oszczędnościach, bezpieczeństwie czy wygodzie? 
• Wybierz ekosystem i standard łączności – unikniesz problemów z kompatybilnością urządzeń. 
• Stopniowo rozbudowuj system – dodawaj kolejne elementy zgodnie z rosnącymi potrzebami. 
• Sprawdź kompatybilność urządzeń – upewnij się, że nowe sprzęty współpracują z dotychczasowymi. 
• Zadbaj o odpowiedni router lub bramkę – stabilna sieć to klucz do niezawodnego działania smart domu. 

Urządzenia na start do inteligetnego domu

Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z inteligentnym domem, warto zacząć od podstawowych i łatwych w obsłudze urządzeń: 

• Inteligentne żarówki – umożliwiają sterowanie oświetleniem z poziomu smartfona lub głosowo. 
• Smart gniazdka – pozwalają na zdalne sterowanie podłączonymi urządzeniami. 
• Kamera IP – monitoruje wnętrze lub otoczenie domu w czasie rzeczywistym. 
• Czujniki ruchu i otwarcia drzwi lub okien – zwiększają bezpieczeństwo i mogą automatycznie aktywować inne urządzenia. 
• Inteligentny termostat – pomaga w oszczędnym i efektywnym zarządzaniu ogrzewaniem. 

Ile kosztuje stworzenie systemu smart home? 

Koszt wdrożenia smart home zależy od skali i wybranych rozwiązań. Możesz zacząć już od kilkuset złotych, a pełne systemy mogą kosztować nawet kilkanaście tysięcy. Ważne jest stopniowe budowanie systemu i dobór urządzeń zgodnych z Twoimi potrzebami, a szczególnie wybranym ekosystemem. 

• Podstawowe urządzenia – inteligentne żarówki, gniazdka i czujniki – od 100 zł. 
• Rozbudowany system – integracja wielu urządzeń, np. oświetlenie, ogrzewanie, monitoring – od 2000 zł. 
• Zaawansowane instalacje – przewodowe systemy sterowania, rozbudowane zabezpieczenia – od 10 000 zł. 

Korzyści z inwestycji w inteligentny dom

Zastanawiasz się, czy inteligentny dom to dobra inwestycja? Oto kilka powodów, dla których warto rozważyć wdrożenie smart home: 

• Oszczędność – dzięki analizie zużycia w czasie rzeczywistym możesz łatwo kontrolować koszty i dostosować działanie sprzętów, co przekłada się na niższe rachunki za prąd. 
• Jednym z akich systemów jest SmartThings AI Energy Mode, który pomaga zmniejszyć zużycie energii poprzez automatyczne monitorowanie i optymalizację pracy urządzeń.
• Wygoda – automatyzacja wielu procesów w domu pozwala zaoszczędzić czas i ułatwia codzienne życie. 
• Bezpieczeństwo – monitoring, czujniki ruchu oraz inteligentne zamki zwiększają ochronę przed włamaniami. 
• Kamery IP i zestawy czujników możesz znaleźć już od 100 zł. 
• Ekologia – integracja systemu smart home z fotowoltaiką i inteligentnym zarządzaniem energią przyczynia się do zmniejszenia śladu węglowego i większej efektywności energetycznej. 
• Pełne możliwości częsci sprzętów odkryjesz po powiązaniu urządzeń kompatybilnymi bramkami np. Matter od 200 zł. 

Oczywiście warto pamiętać, że tworzenie inteligentnego domu wiąże się także z pewnymi wyzwaniami, takimi jak koszty wdrożenia oraz konieczność konfiguracji urządzeń. 

Produkty smart home, które warto mieć w domu lub w mieszkaniu

Inteligentne oświetlenie 

Philips Hue White and Color Ambiance Taśma LED (2 metry)

Taśma LED Philips Hue to najbardziej elastyczne źródło światła, które przyczepisz nawet w trudnodostępnych miejscach. Możesz nadać jej dowolny kształt i użyć specjalnej taśmy samoprzylepnej z tyłu, aby przymocować do niemal każdej powierzchni. Możesz też przycinać ją według swoich potrzeb. Wszystko zależy od wizji oświetlenia, jaką masz w głowie.

Yeelight W1 GU10 (kolor) - 4 sztuki

Oto żarówki, którymi możesz sterować za pomocą głosu lub aplikacji i decydować o tym, z jaką temperaturą i mocą ma świecić. Produkt Yeelight W1 GU10 daje Ci do dyspozycji  miliony kolorów i najnowocześniejsze  funkcje smart, w tym możliwość zsynchronizowania światła z muzyką. 

Yeelight Inteligentna taśma LED Lightstrip Pro

Wyjdź poza schematy zwykłego oświetlenia i stwórz efekt stylowego blasku pod kanapą, wokół telewizora lub w sypialni.  Ta taśma Ci to umożliwi. Bez problemu przyczepisz ją nawet w bardzo newralgicznych miejscach. Barwy, które oferuje również są rozmaite. Zatem jedyne co Cię ogranicza, to Twoja wyobraźnia. Wykorzystaj ją.

Philips Hue White and color ambiance Lampa Bloom (biała)

Rozświetl swoje mieszkanie i dopasuj oświetlenie do obecnego nastroju za pomocą inteligentnej lampki, która pozwala wybrać dowolne barwy. Pamiętaj, że odpowiedni kolor światła sprzyja koncentracji, relaksowi oraz poprawia jakość snu. Zyskaj stylowy dodatek, który przy okazji nada świetlny rytm Twoim dniom.

Monitoring

Eufy EUFYCAM 2C (3+1) FullHD IP67 (3szt. + HomeBase2)

Dzięki eufyCam 2 możesz łatwo stworzyć w swoim domu inteligentny system monitoringu, bez ograniczeń w postaci kabli czy zasilaczy. Do tego za każdym razem otrzymasz wyraźny materiał wideo, a dzięki inteligentnym funkcjom, kamera rozpozna postać znajdującą się w kadrze. W ten sposób Twój dom będzie nieprzerwanie chroniony.

TP-Link Tapo C200 1080P LED IR (dzień/noc) obrotowa

Postaw na obrotową kamerkę, która działa w dzień i w nocy, rejestrując nawet najmniejsze ruchy. Inteligentna kamera TP-Link to gwarancja wyraźnych nagrań. Dodatkowo dzięki inteligentnym funkcjom powiadomi Cię o każdym podejrzanym ruchu wokół Twojego domostwa. Korzystaj z wakacji bez obaw o włamania – z tym sprzętem jest to możliwe.

Urządzenia, które dodatkowo warto wziąć pod uwagę

Aqara Czujnik Drgań

Ten montowany na mocnej taśmie czujnik może alarmować o otwieraniu np. sejfu, szuflad czy szafek, a w sytuacji, gdy przymocujemy go do cennych przedmiotów, wyśle informację o tym, jeśli ktoś nimi poruszy. Dzięki niemu masz pewność, że zawsze masz rękę na pulsie.

Xiaomi Czujnik temperatury i wilgotności 2 (Bluetooth)

Dbasz o zdrowie swoje i bliskich? Chcesz znać dokładną temperaturę i wilgotność w swoim domu? Z tym czujnikiem masz taką możliwość. Sprzęt Xiaomi monitoruje wszystkie zmiany w czasie rzeczywistym, a ich wynik wyświetla na czytelnym ekranie LCD.

Netatmo Healthy Home Coach (miernik jakości powietrza)

To kompaktowe urządzenie nie tylko zmierzy temperaturę, wilgotność, ale także pozwoli ocenić jakość powietrza oraz poziom hałasu w Twoim domu. Postaw na kompleksowy sprzęt i zaawansowane funkcje smart z miernikiem jakości powietrza Netatmo.

Sięgnij po wszystkie urządzenia z kategorii Inteligentny dom w x-kom