Jak fotografować jesienią i zimą? Jak dbać o aparat fotograficzny - w trudnych warunkach i nie tylko?
Dlaczego warto robić zdjęcia jesienią i zimą?
Polska złota jesień to czas, kiedy drzewa mienią się kolorami, a światło jest miękkie i subtelne. Zimą natomiast możesz uwieczniać piękne, śnieżne krajobrazy. Jedyne utrudnienia to słabsze oświetlenie oraz trudne warunki pogodowe. W poniższym artykule przedstawimy Ci kilka zasad, dzięki którym Twoje jesienne i zimowe zdjęcia będą zawsze udane. Nieważne, czy używasz lustrzanki, bezlusterkowca, czy zwykłego kompaktu. Nasze porady pozwolą Ci wydobyć to, co najlepsze z aparatu każdego typu.
Jak poradzić sobie z problemem słabego oświetlenia?
To samo miejsce o tej samej godzinie może wyglądać całkowicie inaczej wiosną, latem, jesienią i zimą. Jest to spowodowane właśnie przez różnice w wysokości słońca, przez co światło pada pod innym kątem.
Poznaj kilka parametrów, na które warto zwrócić uwagę. Jeśli je dobrze dostosujesz, rozwiążesz problem słabszego oświetlenia, a Twoje zdjęcia zdobędą setki polubień na Instagramie.
- Właściwa czułość (ISO)
Określa wrażliwość matrycy na światło.Jest jednym z elementów trójkąta ekspozycji, czyli parametrów decydujących o prawidłowym naświetleniu zdjęcia (pozostałe to czas naświetlania i wartość przysłony). Wyraża się ją w skali ISO znanej z filmów fotograficznych używanych w analogowych aparatach. Jej wartość może wynosić od 50 do nawet 409 600. Im ciemniejsze otoczenie, tym większa czułość jest wymagana. Pamiętaj jednak, że wraz ze wzrostem ISO rośnie również ilość szumów (kolorowych kropek, widocznych zwłaszcza na ciemniejszych elementach fotografii). Często przy zwiększaniu ISO możesz też stracić kolory, które jesienią są szczególnie cenne. Przy statycznych kadrach zazwyczaj lepiej jest zastosować po prostu dłuższy czas naświetlania. To pozwoli Ci uzyskać wysoką jakość zdjęcia.
- Czas naświetlania
Jest to parametr wyrażony w ułamkach sekund. Decyduje o jasności fotografii. Oznacza dosłownie czas otwarcia migawki. Im więcej czasu, tym więcej światła trafia do matrycy aparatu. Oznacza to, że ciemne otoczenie wymaga użycia dłuższego czasu otwarcia migawki. Łatwo wtedy o nieostre zdjęcie, dlatego skorzystaj ze statywu. Przyda Ci się też pilot, bo naciśnięcie spustu również może poruszyć aparat. Zwróć uwagę, że przy długich czasach naświetlania zdjęcie potrafi być poruszone nawet przez samo podniesienie lustra. W tę funkcję wyposażone są nowsze i bardziej zaawansowane lustrzanki.
Lustro jest elementem aparatu, który odpowiada za to, aby w wizjerze widoczny był obraz realny – czyli taki, jaki Ty widzisz jednym okiem?
- Właściwa ekspozycja (EV)
To ilość światła padająca na matrycę aparatu. Zależy od ISO, czasu naświetlania oraz przysłony. Odpowiednia wartość ekspozycji umożliwia szczegółowe przedstawienie tematu zdjęcia. Jeśli nie jesteś w stanie rozróżnić detali w ciemniejszych obszarach gotowej fotografii, oznacza to, że jest niedoświetlona. Ekspozycja była za niska. Zbyt wysoki poziom EV tworzy natomiast „plamy bieli” w najjaśniejszych obszarach, czyli prześwietlenie. Jesienią zazwyczaj brakuje światła, dlatego korzystaj z wyższej wartości ekspozycji. Przyda się także wydłużony czas naświetlania, ustawienie mniejszej wartości przysłony oraz wyższego ISO. Możesz także skorzystać z trybu HDR.
- Balans bieli (WB)
Zadbaj o prawidłowe odwzorowanie kolorów. Jeśli korzystasz tylko z jednego źródła światła (na przykład naturalnego), aparat poradzi sobie z dopasowaniem odpowiedniego WB. Automatyczny balans bieli niestety nie zawsze się sprawdza, dlatego pamiętaj o jego regulacji. Służą do tego ustawienia „Słońce”, „Pochmurno” lub „W cieniu”. W bardziej zaawansowanych aparatach ustalisz określoną temperaturę barwową w stopniach Kelwina (prosta zasada – im wyższa wartość, tym chłodniejsze, bardziej niebieskie światło).
10 przykazań fotografii jesiennej i zimowej
- Przy słabym świetle wydłuż czas naświetlania. Ten sposób sprawdzi się w przypadku fotografowania nieruchomych obiektów. Promienie słoneczne jesienią i zimą padają pod innym kątem. To daje efekt słabszego, bardziej subtelnego i miękkiego oświetlenia, zwłaszcza w typowo jesienne, pochmurne dni. Jeśli dysponujesz statywem, zabieraj go ze sobą. Nie wiesz, kiedy może się przydać.
- Nie nadużywaj lampy. Jej użycie powoduje mieszanie światła sztucznego i zastanego. Przez to na zdjęciach powstaje niebieskawa poświata, a kolory zostają „spłaszczone”. Negatywne skutki trudno jest usunąć w trakcie obrabiania fotografii. O wiele lepiej sprawdzi się blenda, zwłaszcza w przypadku portretów na świeżym powietrzu. Jej zadaniem jest odbicie światła, dzięki czemu możesz doświetlić zacienione fragmenty fotografii. Lampa błyskowa potrafi także świetnie współpracować z blendą. Spróbuj doświetlić cienie fleszem skierowanym w bok, w stronę blendy – efekt Cię zaskoczy. Zobacz blendy w naszej ofercie
- Fotografuj to samo miejsce o różnych porach dnia. Zwróć uwagę na zjawiska typowe dla danej pory roku. Rano i wieczorem możesz liczyć na piękne niebo mieniące się kolorami, mgły oraz szron.
- Pamiętaj o charakterystycznych elementach jesieni czy zimy. Postaraj się je wyeksponować na zdjęciach. Tymi elementami są na przykład różnobarwne liście, typowo jesienne warzywa, owoce i kwiaty, a zimą – śnieg, lód, szron na szybach i zamarznięte jeziora.
- Użyj trybu makro. Pokaż z bliska detale, które zauważyłeś jako pierwsze: kolorowe liście na drzewach, owoce jarzębiny czy płatki śniegu.
- Fotografuj pod różnymi kątami. Pamiętaj o perspektywie: żabiej (od dołu) i z lotu ptaka (od góry). Barwne liście drzew na tle błękitnego nieba, a może ślady stóp na śniegu? Nie wszystko musi być fotografowane „od frontu”.
- Tryb HDR (High Dynamic Range) ożywia i ubarwia Twoje zdjęcia. Sprawdza się szczególnie dobrze w przypadku dużej rozpiętości tonów. Aparat wykonuje kilka zdjęć o różnej ekspozycji i łączy je w jedno. Dzięki temu na gotowej fotografii możesz pokazać zarówno szczegóły nieba, jak i miejsc zacienionych. Efekt jest porównywalny z możliwościami ludzkiego wzroku. Uważaj, by nie poruszyć aparatem. Wykonanie zdjęcia w trybie HDR trwa nieco dłużej, dlatego tutaj też skorzystaj ze statywu.
- Pamiętaj o kompozycji. Najlepiej sprawdzają się proste rozwiązania oraz zasada trójpodziału. Linia horyzontu powinna się znajdować w dwóch mocnych punktach – to gwarantuje dobry efekt.
- Spróbuj obramować zdjęcie. Użyj na przykład gałęzi drzew, by „otoczyć” fotografowany obiekt.
- Eksperymentuj. Użyj swojej kreatywności. Masz nietypowy pomysł na zdjęcie? Zrealizuj go. Efekt może być zaskakująco dobry.
Zasady fotografii poznajesz po to, by potem móc je świadomie łamać. Dzięki temu Twoje fotografie osiągną mistrzowski poziom.
Blendy dostępne na rynku mają różne kolory? Każda z nich służy do innych celów. Srebrna blenda zapewnia chłodne, neutralne doświetlenie, złota – ciepłe i nastrojowe. Biały ekran rozprasza światło oraz wypełnia cienie. Czarna blenda redukuje odbicia.
Fotografowanie w trudnych warunkach
Często najlepsze kadry czekają na Ciebie w niezbyt sprzyjających warunkach. Deszcz, śnieg, mróz, ostry wiatr – wszystko to może zagrażać aparatowi. Twoje bezpieczeństwo też jest bardzo ważne. Nie rób zdjęć, stojąc na środku ulicy czy też wchodząc na lód. Na pewno znajdziesz lepsze miejsce, z którego możesz uzyskać równie ciekawy efekt. Odległe obiekty fotografuj teleobiektywem. Doskonałym wyborem są obiektywy Tamron.
Przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności możesz robić zdjęcia, nawet wtedy, kiedy pogoda nie sprzyja. Najpierw upewnij się, jak jest zbudowany Twój aparat i ile może wytrzymać. Dobrze, jeśli jest uszczelniony. To zapewnia mu większą odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne. Wśród modeli wodoszczelnych dobrym wyborem są Nikon Coolpix AW130, Fujifilm FinePix XP90 oraz Nikon Coolpix W100.
Po powrocie do domu zadbaj o wyrównanie temperatury aparatu. To pomoże uchronić go przed zaparowaniem podzespołów. Pamiętaj, by:
- nie zmieniać obiektywu zaraz po wejściu do ciepłego pomieszczenia,
- nie podłączać od razu aparatu do komputera, by zgrać zdjęcia,
- nie wyciągać aparatu z torby wcześniej niż po upływie pół godziny po powrocie.
Fotografowanie w deszczu
Jest to bardzo charakterystyczne zjawisko dla jesiennej pogody, a od kilku lat – także dla zimowej. Zadbaj o skuteczną ochronę aparatu przed zamoczeniem. Upewnij się, że Twój model jest wodoodporny. Jeśli nie jest, możesz go zabezpieczyć profesjonalną wodoszczelną obudową. Przyda Ci się także wodoszczelny plecak, do którego schowasz aparat po zakończeniu sesji.
Jak fotografować, gdy pada?
W czasie deszczu niebo jest zachmurzone. To oznacza gorsze światło. Użyj zatem dłuższego czasu naświetlania. Aby uniknąć poruszeń, skorzystaj ze statywu. Jeśli chcesz uchwycić na zdjęciu krople deszczu, użyj czasu otwarcia migawki zbliżonego do 1/60 sekundy. Pamiętaj, że jego dokładna wartość zależy od wielu czynników (np. siły wiatru, intensywności opadów). Możesz również fotografować w trybie makro lub robić zdjęcia zza szyby samochodu. Spróbuj poeksperymentować – na przykład rozświetlić najbliższe krople za pomocą lampy błyskowej. Światło odbije się od nich, dzięki czemu uzyskasz ciekawy efekt.
Fotografowanie w śniegu i na mrozie
To mogą być Twoje najciekawsze zdjęcia. Dobre rezultaty osiągniesz przy stosunkowo niewielkim wysiłku. Zwróć jednak uwagę na dobre zabezpieczenie aparatu. Zimą mogą mu zaszkodzić przede wszystkim dwa czynniki: nagłe skoki temperatury oraz padający śnieg.
Bardzo ważne jest zachowanie ostrożności w przypadku zmian temperatur. Gdy wsiadasz do samochodu lub wracasz do domu po skończonej sesji, z aparatem dzieje się to samo, co z okularami - zaparowuje się. Skraplanie wody jest szczególnie ryzykowne dla matrycy i płyty głównej. Postaraj się nie narażać aparatu na skoki temperatur.
Pamiętaj też, że bateria urządzenia zimą wyczerpuje się szybciej. Dotyczy to zwłaszcza ogniw litowo-jonowych (Li-Ion). Weź ze sobą zapasowy akumulator. Przyda Ci się także zasobnik na dodatkowe baterie (battery grip). W miarę możliwości trzymaj ogniwo w ciepłym miejscu (na przykład w kieszeni kurtki).
W przypadku mrozów poniżej -30 stopni Celsjusza lepiej sprawdzą się aparaty bezlusterkowe i kompaktowe. W lustrzankach smar w mechanizmach zaczyna gęstnieć, co wpływa znacząco na płynność ruchu lustra oraz jakość zdjęć. Jeśli jednak fotografujesz w temperaturach wyższych, nie masz czym się martwić.
Jak fotografować zimą?
Mroźne i słoneczne dni pozwolą Ci uwiecznić piękne odblaski. Promienie słońca odbijają się od śniegu, który działa jak biała blenda. Dzięki temu uzyskasz delikatne, rozproszone światło. Poszukaj kontrastowego tła, by śnieg się na nim wyróżniał. Gdy na zdjęciach wygląda na szary, użyj wyższej ekspozycji. Uważaj na prześwietlenia. Jeśli chcesz „złapać” spadające płatki śniegu, użyj dłuższego czasu otwarcia migawki. Przyda się również makro.
Jak dbać o aparat fotograficzny?
Aparat jest zbudowany z delikatnych podzespołów elektronicznych i optycznych, dlatego trzeba na niego uważać. Dzięki temu nie zawiedzie Cię w najmniej odpowiednim momencie. Unikniesz także kosztownych napraw. Dodatkowym plusem jest to, że zadbany aparat możesz w późniejszym czasie sprzedać w korzystnej cenie.
Aparat fotograficzny - przechowywanie i transport
Urządzenie przechowuj w specjalnej torbie lub plecaku, które zapewnią mu odpowiednie warunki oraz zabezpieczą przed uszkodzeniami. Jeśli nie używasz aparatu przez dłuższy czas, wyciągnij z niego baterię oraz kartę pamięci. Zapobiegniesz w ten sposób rozładowaniu ogniwa oraz zaśniedzeniu styków karty. Przyda się również zaślepka na obiektyw, która uchroni go przed zarysowaniami.
Pamiętaj, aby nie trzymać aparatu w nasłonecznionym miejscu. Co jakiś czas sprawdź, czy jego elementy elektroniczne i mechaniczne działają właściwie.
W trakcie używania chroń aparat przed zabrudzeniem, kurzem i wstrząsami. Zabezpiecz urządzenie przed upadkami, używając dołączonego paska. Gdy robisz zdjęcia, opleć go sobie wokół nadgarstka. Gdy potrzebujesz wolnej ręki, zawieś aparat na szyi.
Ważne jest również czyszczenie. Nie używaj wilgotnych ściereczek. Jeśli nie jesteś pewien, jak wyczyścić swój aparat, oddaj go do autoryzowanego serwisu. Jest to szczególnie ważne w przypadku poważniejszych zabrudzeń.
Jak samodzielnie uratować aparat? 2 porady na kryzysowe sytuacje
- W przypadku zalania aparatu działaj szybko. Natychmiast go wyłącz i wyciągnij z niego baterię. Włóż go do woreczka z żelem krzemikowym (silica gel), który bardzo skutecznie pochłania wilgoć. Odczekaj co najmniej dobę i spróbuj włączyć aparat. Jeśli nie działa, oddaj go do autoryzowanego serwisu.
- Naprawisz także aparat zakurzony lub zasypany pyłem. Przede wszystkim nie rozkręcaj go. Spróbuj usunąć kurz odkurzaczem albo za pomocą sprężonego powietrza. Jeśli pył dostał się do środka, oddaj urządzenie do serwisu. Jeśli posiadasz model wodoszczelny, opłucz go po prostu pod strumieniem wody. Z otwarciem obudowy poczekaj do całkowitego wyschnięcia aparatu.
Co jest najważniejsze?
Wiesz już, jak fotografować jesienią i zimą oraz jak zadbać o swój aparat, żeby dobrze Ci służył. Jedyne, co Ci teraz pozostaje, to złapanie go w dłoń i wyjście w plener. Właśnie zaczyna się zima. To doskonały moment, by zastosować nasze porady. Możesz też złamać wszystkie zasady fotografii, jakie właśnie poznałeś. Najważniejszy jest Twój pomysł. Rób zdjęcia przy każdej możliwej okazji. Próbuj różnych ujęć, nietypowych perspektyw i wszystkiego, co przyjdzie Ci na myśl. Zadbaj o to, by Twój aparat nie leżał bezczynnie w torbie. Niech fotografia będzie Twoją pasją.
Sprawdź akcesoria, które polecamy do aparatów fotograficznych
Na rynku znajdziesz wiele przydatnych akcesoriów do aparatu fotograficznego. Pozwolą Ci zadbać o urządzenie lub rozbudować jego funkcje. Zobacz, czego potrzebujesz, by zabezpieczyć swój aparat i wzbogacić zdjęcia.
Akumulator do aparatu | W trakcie dłuższej sesji przyda Ci się zapasowa bateria. Dzięki niej będziesz mógł jeszcze dłużej cieszyć się fotografowaniem. | |
Zasobnik na dodatkowe baterie |
Wygodny sposób na przechowanie dodatkowego akumulatora. Możesz robić zdjęcia, mając zapasową baterię pod ręką. |
|
Ładowarka do aparatu |
Dłuższa sesja wymaga dużo energii. Za pomocą ładowarki naładujesz baterię do pełna. |
|
Karty pamięci |
Kiedy już zrobisz setki zdjęć, przechowasz swoje ulubione sesje fotograficzne w jednym miejscu. |
|
Akcesoria czyszczące do aparatu |
Przydatne, gdy chcesz zadbać o czystość swojego aparatu fotograficznego. Z łatwością usuniesz kurz i zabrudzenia. |
|
Sprężone powietrze |
Pozbędziesz się pyłu z obudowy po sesji w wietrznym i zakurzonym miejscu. Przydatne, gdy często fotografujesz w trudnych warunkach. |
|
Torba na aparat |
Przechowasz aparat, gdy go nie używasz i zabezpieczysz go odpowiednio na czas transportu. Zmieścisz także niezbędne akcesoria. |
|
Plecak na aparat |
Przydaje się w podróży. Możesz wygodnie przewieźć aparat i mieć wolne ręce. |
|
Pasek do aparatu |
Niezbędny gadżet dla fotografa. Z łatwością zabezpieczysz aparat przed upadkiem, oplatając pasek wokół nadgarstka. |
|
Slidery do aparatów |
Idealne, gdy chcesz wykonać ujęcia panoramiczne. Nie tylko zabezpieczają Twój aparat, ale także gwarantują świetne efekty. |
|
Statyw |
Przydatny, gdy zależy Ci na profesjonalnej jakości fotografii. Uzyskasz wyraźne zdjęcia nawet przy długich czasach naświetlania. |
|
Wyzwalacz fotograficzny |
Podstawowe akcesorium, które ułatwia fotografowanie. Dzięki niemu zachowasz idealną ostrość zdjęcia nawet przy dłuższym naświetlaniu. |
|
Filtr fotograficzny |
Zrobisz jeszcze ciekawsze fotografie. Idealny gadżet, gdy chcesz, by Twoje zdjęcia wyróżniały się na tle pozostałych. |
|
Lampa błyskowa |
Doświetlisz swoje zdjęcia. Lampa przyda się także, by uzyskać ciekawe efekty. |
|
Blenda |
Za pomocą ekranu odbijesz światło lub zredukujesz odblaski. Wybierz odpowiedni kolor blendy, aby uzyskać oczekiwane rezultaty. |
|
Obiektywy |
Sfotografujesz obiekty bliskie i odległe oraz wzbogacisz zdjęcia o dodatkowe efekty (np. rybie oko). Obiektyw to niezbędne wyposażenie lustrzanki oraz bezlusterkowca, które warto kupić razem z body. |
Zobacz polecane modele aparatów
Nikon D3300 | Lekka i poręczna lustrzanka. Bardzo wysoka czułość ISO pozwala Ci fotografować w słabym oświetleniu. | |
Pentax K-50 Black |
Idealny, gdy fotografujesz w trudnych warunkach. Odporny na temperatury do -10 stopni Celsjusza, kurz, pył i zachlapanie. |
|
Nikon D5300 |
Lustrzanka z wbudowanym Wi-Fi oraz odbiornikiem GPS. Ruchomy wyświetlacz LCD 3” umożliwia Ci robienie zdjęć z różnych perspektyw. |
|
Fujifilm X-T10 | Ruchomy wyświetlacz LCD ułatwia robienie zdjęć pod różnymi kątami. Autofocus z niezwykłą dokładnością pomoże Ci uwiecznić wszystkie detale. | |
Olympus E-M10 Mark II |
Kompaktowy, ergonomiczny aparat z elektronicznym wizjerem OLED. Dzięki cichej migawce dyskretnie zrobisz zdjęcia w dowolnej sytuacji. Przyda Ci się w trakcie uroczystości rodzinnej i podczas fotografowania Twojego śpiącego dziecka. |
|
Fujifilm X-T1 |
Profesjonalny bezlusterkowiec do fotografowania w deszczu i śniegu. Odporny na kurz i wodę. Łączność bezprzewodowa pozwala Ci sterować aparatem za pomocą smartfona. |
|
Nikon Coolpix A10 | Aparat kompaktowy z licznymi wbudowanymi efektami. Twoje fotografie w mgnieniu oka staną się zachwycające. | |
Canon Ixus 175 |
Obudź swoją kreatywność. Skorzystaj z filtrów i efektów, które wzbogacą Twoje zdjęcia. |
|
Nikon Coolpix A100 |
Prosty i stylowy aparat z możliwością wyboru trybów tematycznych. Dzięki temu zrobisz doskonałe fotografie w każdej sytuacji. |
|
Nikon Coolpix A300 |
System redukcji drgań umożliwia Ci wydłużenie czasu otwarcia migawki. To idealny aparat do fotografowania w słabym oświetleniu. |
Jeśli nie chcesz przegapić żadnej okazji na udane zdjęcia jesienią i zimą, sprawdź także nasze porady:
Jak fotografować latem? Fotografujemy burze, plaże i krajobrazy