Jaki router wybrać? Który do mieszkania, który do domu, a który do gier?
Po co mi w ogóle router?
Ostatnie lata przyniosły prawdziwą rewolucję w internecie. Powszechna dostępność do globalnej sieci zmieniła oblicze internetu, czyniąc z niego główne medium domowych multimediów. Tylko pomyśl – dzięki internetowi filmy odtwarzane są bezpośrednio z serwisów streamingowych. Podobnie jest z muzyką. Zdjęcia i nagrania ze smartfonów umieszczane są w chmurze, dzięki czemu masz do nich dostęp na wielu urządzeniach o dowolnej porze.
Z tego powodu współczesne domy pełne są urządzeń, dzięki którym łączysz się z internetem. Najczęściej jest to komputer albo laptop, drukarka oraz smartfon. Nikogo jednak nie dziwi już Smart TV, ani Android TV, które również korzystają z sieci, żeby obsłużyć choćby aplikacje VOD, czy przeglądarki internetowe.
Ale zakres możliwości routera nie kończy się na łączności z internetem. W wielu domach goszczą przecież instalacje Smart Home z kamerami IP, czujnikami ruchu, gniazdkami Smart Plug, inteligentnymi żarówkami itp., które potrzebują połączenia z siecią. Każde z tych urządzeń szczegółowo opisujemy w poradniku – Inteligentny dom.
Router zapewnia im niezbędną łączność, wypełniając jednocześnie przestrzeń sygnałem Wi-Fi i tworząc kanały komunikacji.
Dzięki routerowi możesz także m.in. zrezygnować z kabla, żeby połączyć komputer z drukarką (o ile obsługuje ona interfejsy bezprzewodowe). Domowa sieć Wi-Fi pozwala też oszczędzać dane LTE w smartfonie i korzystać z internetu na wielu urządzeniach jednocześnie. Router może się także stać systemem wstępnej ochrony przed zagrożeniami, jakie czyhają w sieci na najmłodszych. Wyspecjalizowane w tym modele mają wbudowane zapory sieciowe oraz systemy antywirusowe i funkcję kontroli rodzicielskiej – rzecz nieodzowna, kiedy jesteś rodzicem.
Router definiuje ponadto:
- prędkość transmisji danych (w tym czas pobierania gier np. z platformy Steam),
- wysokość takich parametrów, jak ping w grach,
- płynność strumieniowania multimediów z serwisów Netflix lub Spotify .
Jak widać router nie jest jedynie dodatkiem do sprzętu komputerowego, ale urządzeniem niezbędnym do stworzenia sprawnie działającej sieci. Tak w domu, jak i w biurze. Tu ważna ciekawostka. Otóż nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, ale to właśnie router jest swoistym centrum przesyłania danych. Zarówno tych zewnętrznych (czyli internetowych), jak i wewnętrznych (jakie wymieniają między sobą różne peryferia i serwer NAS).
Router a rodzaj łącza…
Router musi przede wszystkim współpracować z siecią dostawcy. Czasy, kiedy internet pochodził wyłącznie z gniazdka telefonicznego, odeszły w niepamięć i dzisiaj możesz wybierać pomiędzy połączeniem przez:
- ADSL/VDSL – czyli przykładowo internet z dawnej Neostrady oraz innych dostawców, podłączany do kabla telefonicznego RJ-11. W sprzedaży są dostępne także modele uniwersalne, wyposażone dodatkowo w RJ-45, co pozwala zostać przy dotychczasowym routerze w przypadku przejścia z operatora telefonicznego na internet światłowodowy bądź radiowy.
- RJ-45 – inaczej przez port LAN, czyli internet światłowodowy, z sieci kablowych oraz od lokalnych (osiedlowych) dostawców internetu radiowego;
- LTE – obsługiwany dzięki karcie SIM, nie tylko w smartfonie, ale i w odrębnym urządzeniu. Dzielą się na routery mobilne (kieszonkowe) oraz stacjonarne, wyposażone w modemy GSM.
…i wielkość budynku
Z routera, a co za tym idzie z internetu, korzystasz w różnych miejscach. Sygnał Wi-Fi musi wiec docierać do każdego z pomieszczeń, ale i wykraczać poza budynek, dając łączność z siecią na balkonie, tarasie, czy w pobliżu budynku (jeśli jest to dom wolnostojący).
Stąd tak ważne jest dopasowanie routera do kubatury budynku oraz przestrzeni, na jakiej ma być dostępna sieć bezprzewodowa. Oto 3 główne zasady:
- w małym domu, w mieszkaniu albo w małej firmie, które potrzebują internetu jedynie do podstawowych czynności, możesz pokusić się o jeden z podstawowych modeli, obsługujący częstotliwość 2,4 GHz. Niemniej zdecydowanie lepiej będzie zainwestować w sprzęt DualBand. Nie kosztuje dużo więcej, a zapewni Ci znacznie szybsze transfery Wi-Fi w paśmie 5 GHz.
- domy piętrowe, rozległe albo kilkupoziomowe biura wymagają już systemów modularnych, gdzie oprócz routera stosuje się Access Pointy, switche oraz systemy Mesh;
- do dużych firm, centrów dystrybucyjnych, hal produkcyjnych i magazynów potrzebne są silnie rozbudowane systemy, oparte na wielu Access Pointach i switchach. W takiej infrastrukturze zastosowanie mają także firewalle sprzętowe.
Odrębną kategorię stanowią gaming i multimedia, dla których polecane jest stosowanie routera z pasmem 5 GHz w systemie DualBand, Tri-Band, a nawet Quad-Stream, gdzie dostępne są odpowiednio: 2, 3 albo 4 pasma Wi-Fi. Te urządzenia zapwniają niski ping i płynne rozgrywki online, a na dodatek pozwalają streamować wideo w 4K @60 Hz.
Model przewodowy czy bezprzewodowy?
Dla biura router przewodowy
Routery przewodowe wykorzystywane są głównie w firmach, urzędach i innych organizacjach o charakterze formalnym. Poza nielicznymi wyjątkami nie mają one anten. Transfer danych odbywa się po kablach LAN, rozprowadzonych do kolejnych węzłów sieci, np. do switchy, a następnie do każdego stanowiska. Dysponują jednak licznymi portami, umożliwiając podłączanie wielu urządzeń do jednego routera. Mogą posiadać wydajne i jakże popularne złącza światłowodowe, porty LAN Gigabit Ethernet, a nierzadko i USB. Ilość oraz rodzaje portów dopasuj więc do wielkości organizacji, przewidując lekki zapas dla nowych użytkowników i kolejne urządzenia.
Bezpieczeństwo oraz prywatność
Z uwagi na RODO i związany z dyrektywą wymóg ochrony danych osobowych, warto sięgnąć po router przewodowy z obsługą VPN. Przydatna jest także funkcja izolowania klientów. Dzięki niej jeden użytkownik nie widzi tego, co robi inny, podłączony do tego samego routera, a cały proces odbywa się w ramach VLAN, czyli izolowanych części sieci wewnętrznej (popularny jest zwłaszcza VLAN dla kamer IP, będących częścią monitoringu firmowego). Do takiej sieci można bezpiecznie zapraszać gości, którzy nie będą mieć dostępu do wszystkich zasobów sieci wewnętrznej, a jedynie tych określonych przez administratora.
Przepustowość sieci wewnętrznej. Co warto o niej wiedzieć?
Szybki dostęp do danych to podstawa w każdej organizacji. Dlatego porty LAN, zwłaszcza w sieciach wewnętrznych, używane do streamingu i połączeń z serwerem NAS, powinny oferować standard Gigabit (1000Mb/s). Port wejściowy (WAN) powinien z kolei oferować standard wyższy niż prędkość internetu deklarowana przez dostawcę.
Przykład: oferowane 100 Mb/s sugeruje zakup routera ze złączem WAN Gigabit. W przypadku zmiany prędkości internetu (np. w ramach nowej umowy) router nie będzie blokadą do pełnego wykorzystania potencjału sieci.
Rozbudowa sieci Wi-Fi
Wszędzie tam, gdzie nie sięgają kable, możesz posiłkować się Access Pointami. Punkty dostępowe rozprowadzą sygnał Wi-Fi do każdego pomieszczenia. Wystarczy tylko, żeby obsługiwały standard zasilania PoE (Power over Ethernet), dzięki czemu jednym kablem LAN odbywa się transfer danych i zasilanie punktu dostępowego.
Innym sposobem rozbudowy sieci bezprzewodowej jest użycie dyskretnych repeaterów. Są niezwykle przydatne, ale ich działanie nie jest tak skuteczne, jak w Access Pointach. Otóż jednoczesne odbieranie i wysyłanie danych Wi-Fi ogranicza przepustowość rozszerzonej sieci o 50%. Dalsze wzmocnienie sygnału, z wykorzystaniem drugiego repeatera, daje w efekcie 25% pierwotnej przepustowości łącza bezprzewodowego.
Istnieje również możliwość rozbudowy sieci z pomocą adapterów Powerline (PLC), gdzie nośnikiem sygnału w takiej sieci jest domowa sieć elektryczna. Jedno urządzenie w takim zestawie dostarcza sygnał do instalacji 230V, natomiast drugie może taki sygnał odbierać i tworzyć jednocześnie punkt dostępowy Wi-Fi.
Do domu i mieszkania router bezprzewodowy
W domu chcesz się czuć swobodnie i korzystać z internetu tam, gdzie masz akurat ochotę. Czy to na kanapie, patrząc w ekran smartfona, czy w fotelu z laptopem na kolanach. Nic więc dziwnego, że w domach i mieszkaniach królują routery bezprzewodowe. Wyjątek stanowią urządzenia, które wymagają łącza kablowego, jak na przykład serwery NAS.
Internet bezprzewodowy tam, gdzie chcesz
Być może nie masz możliwości korzystania z usług lokalnego dostawcy Internetu. To się niestety nadal zdarza, zwłaszcza jeśli jakimś cudem w domu czy mieszkaniu nie ma jeszcze stosownej instalacji. Zamiast więc generować sobie koszty, sięgnij po router z wbudowanym modemem 4G LTE. Oferowane prędkości powinny zaspokoić Twoje oczekiwania, przynajmniej w podstawowych zastosowaniach internetu. Używanie sieci komórkowej jako dostawcy internetu jest popularne jeśli wynajmujesz lokum lub mieszkasz w akademiku. W tym drugim przypadku uniezależnisz się m.in. od ograniczeń stawianych przez administratora sieci.
Wraz z nadejściem sieci 5G, na rynku pojawiają się też powoli modele, które zdolne są obsłużyć ten nowoczesny standard. I choć nie jest on jeszcze w powszechnym użyciu, to - patrząc w dłuższej perspektywie - można sięgnąć po właśnie taki router (tym bardziej, że nadal umożliwia on korzystanie ze standardu 4G)
Czy ilość anten ma znaczenie?
W kategorii routery na naszej stronie znajdziesz wiele modeli, różniących się przede wszystkim specyfikacją i przepustowością. Niemniej istotnym wyróżnikiem jest ilość anten. Co ciekawe, niektóre z routerów nie posiadają w ogóle widocznych anten zewnętrznych (wówczas anteny Wi-Fi znajdują się wewnątrz obudów, spełniając swą funkcję równie dobrze, co ich odpowiedniki wyposażone w anteny zewnętrzne). Taką konstrukcję spotkasz najczęściej w systemach typu Mesh, które mogą się często pochwalić również atrakcyjnym designem.
Częstotliwość pracy routera bezprzewodowego
Pora doprecyzować, na co wpływa liczba anten. Twierdzenie, że im więcej, tym lepiej, nie jest prawdziwe, bo wraz ze wzrostem ilości anten nie zwiększa się ani zasięg, ani szybkość transferu. Więc po co tyle anten? Bo odpowiadają one za różne pasma nadawania, rozgłaszając:
- częstotliwość 2,4 GHz, czyli tę podstawową, która wystarcza do wysyłania maili, surfowania w Social Mediach, czytania prasy online, robienia e-zakupów oraz do bankowości elektronicznej;
- częstotliwość 5 GHz, pozwalająca korzystać ze streamingu multimediów w jakości Full HD lub 4K, gier online i przyspieszająca pobieranie gier, bo pasmo 5 GHz nie jest tak zatłoczone, jak 2,4 GHz.
Tym samym podstawowe modele będą posiadać jedną albo dwie anteny. Nie oznacza to jednak obsługi dwóch pasm. O tym, czy dany router obsługuje pasmo 5 GHz, informuje parametr DualBand. Istnieją także routery z funkcją Tri-Band. W tym przypadku pasmo 5 GHz rozgłasza więcej niż jedna antena. Oprócz tego, dla najbardziej wymagających, powstały routery Quad-Stream, obsługujące pasmo 60 GHz.
Nowe standardy nazewnictwa sieci Wi-Fi
Częstotliwości pracy to jedno. Kolejna sprawa to prędkości transferu, od których zależy szybkość ładowania stron oraz pobierania plików. I tak dla ułatwienia orientacji w powyższej kwestii wprowadzono standardy: 802.11/a/b/g/n, 802.11/a/b/g/n/ac, 802.11/a/b/g/n/ad, 802.11/a/n, czy 802.11b/g/n i kilka podobnie brzmiących.
Teraz chwila szczerości – czy rozumiesz powyższe zapisy? Specjalista bez trudu je odróżni, ale laik niekoniecznie. A przecież obecność lub brak danej litery oznacza przynależność do danej generacji Wi-Fi, innymi słowy maksymalną przepustowość danych.
Dlatego po około 20 latach istnienia Wi-Fi, stowarzyszenie Wi-Fi Alliance wprowadziło nowy standard w postaci numerów, które oznaczają generację standardu Wi-Fi. Im wyższy numer, tym nowsza generacja interfejsu, a co za tym idzie, nowocześniejsze urządzenie. Dokładnie tak samo jest w przypadku smartfonów, gdzie kolejne cyfry ułatwiają poruszanie się wśród urządzeń różnej generacji. Wyjaśniamy to na poniższym przykładzie:
Oczywiście obsługa nowszych generacji oznacza jednocześnie kompatybilność ze wszystkimi niższymi.
Wyjaśniamy, czym jest MU-MIMO i Mesh.
Standardowo anteny routera bezprzewodowego rozgłaszają sygnał równomiernie we wszystkich kierunkach. Niby w porządku, ale nie do końca, bo w tej sytuacji router powinien stać w centrum domu lub mieszkania. W przeciwnym razie w pomieszczeniach najbardziej oddalonych od routera jakość zasięgu pozostawi wiele do życzenia albo będą się tworzyć wspomniane już martwe strefy.
Równomierne rozpraszanie ma jeszcze jedną wadę. Otóż każde z podłączonych do sieci urządzeń będzie zabierać pewną pulę transferu danych, adekwatną do bieżącego zapotrzebowania. Dzieje się tak szczególnie w paśmie 2,4 GHz. W gamingu i streamowaniu wideo dochodzi wówczas do spadków transferu i odczuwalnych przycięć w płynności, tak rozgrywek, jak i odtwarzania filmów.
Zalety mechanizmu MU-MIMO
Receptą na spadki przepustowości sieci jest sprzęt z mechanizmem MU-MIMO (Multi-User Multiple Input Multiple Output). Trzeba podkreślić, że MU-MIMO działa wyłącznie w częstotliwości 5 GHz, a polega ono na formowaniu wiązki i kierowaniu jej jednocześnie do wielu urządzeń z maksymalną przepustowością. To tak, jakby laptop miał swój własny router na wyłączność. Ile takich strumieni router może obsłużyć? To zależy oczywiście od modelu, ale maksimum to 4 urządzenia. I choć MU-MIMO wspiera tylko pasmo 5 GHz, to jego obecność działa zbawiennie na całą sieć, zwiększając jej pojemność i rozładowując zatory.
Atuty systemu Mesh
Wspominaliśmy wcześniej, że router może mieć problemy z dostarczeniem sygnału aż po krańce domu. Dlatego powstały systemy Mesh, będące de facto instalacją Wi-Fi, połączoną w inteligentną sieć. W jej skład wchodzi przeważnie stacja bazowa oraz satelity ulokowane w różnych pomieszczeniach, tworzące jednorodną sieć Wi-Fi.
Zawsze najlepsza sieć
Istota systemu Mesh polega na łączeniu się z najbliżej położoną lub najmniej obciążoną stacją, dzięki czemu zawsze masz dostęp do najszybszej sieci. Kiedy przemieszczasz się w domu ze smartfonem w ręku, instalacja błyskawicznie i niedostrzegalnie zmienia punkt dostępu. To daje jej przewagę nad tradycyjnymi repeaterami.
Co ważne, system Mesh skutecznie przeciwdziała interferencji sieci Wi-Fi, co często dzieje się w blokach, gdy całe sąsiedztwo korzysta z pasma 2,4 GHz. Mesh korzysta z własnej, wewnętrznej, niewidocznej dla innych urządzeń sieci, więc nie musi przeznaczać części przepustowości do komunikacji. System Mesh sprawdzi się więc w dużym domu albo dużym biurze, gdzie nie ma możliwości stworzenia infrastruktury opartej na kablach, dającej szybką i spójną sieć.
Prosta rozbudowa i konfiguracja
Ponadto zaletą systemów typu Mesh jest łatwość rozbudowy. Możesz wybrać zestaw podstawowy (z minimalną liczbą punktów dostępowych), a następnie powiększać go o kolejne punkty (tzw. Meshpointy), zależnie od aktualnych potrzeb.
I choć systemy Mesh mogą się wydawać czymś skomplikowanym, to ich konfiguracja jest niezwykle prosta i intuicyjna. Zostały zaprojektowane tak, aby każdy mógł je uruchomić oraz sparować ze swoimi urządzeniami. Na przykład z pomocą aplikacji mobilnej na smartfon.
Jaki router do domu?
Domy i mieszkania są różne. Router powinien więc:
- zapewniać przepustowość dopasowaną do potrzeb domowników (media społecznościowe, VOD, proste gry online),
- pokrywać zasięgiem dostatecznie dużą przestrzeń (choć dodatkowo można wspomagać się repeaterem lub systemem Mesh),
- obsługiwać przynajmniej dwa pasma Wi-Fi (DualBand – zwłaszcza do streamowania VOD w jakości Full HD lub wyższej), co w blokach pozwoli unikać zatorów przy interferowaniu sieci,
- posiadać intuicyjny interfejs do samodzielnej konfiguracji,
- oferować opcję blokowania stron i kontroli czasu spędzanego w internecie (przydatne, jeśli masz dzieci).
Jaki router do gier?
Gaming online rządzi się swoimi prawami. Rozgrywki sieciowe toczą się niejednokrotnie pomiędzy graczami, których dzielą setki, jeśli nie tysiące kilometrów. Wymiana danych musi się więc odbywać błyskawicznie, żeby nie powodować lagów. Sam router powinien z kolei:
- posiadać porty LAN, wykorzystujące potencjał łącza internetowego do maksimum,
- wspierać pasmo 5 GHz, czyli DualBand, a najlepiej Tri-Band,
- dysponować mechanizmem MU-MIMO i strumieniowaniem wiązki Wi-Fi (funkcja określana jako beamforming),
- nadawać priorytety danym pochodzącym z gier, niwelując lagi (to z kolei jest wiązane z funkcją QoS - Quality of Service),
- oferować funkcję skracania trasy sygnału do serwera gry dla jak najniższego pingu i opóźnienia,
- dysponować procesorem o mocy obliczeniowej zdolnej płynnie przetwarzać intensywne pobieranie i wysyłanie danych (sugeruje się jednostki o dwóch lub większej ilości rdzeni),
- umożliwiać ręczną zmianę parametrów pracy, w tym przydzielać przepustowość łącza.
Polecane routery
Jeśli wciąż wahasz się, który router wybrać, poznaj nasze propozycje.
TP-Link DECO M5 Mesh WiFi
System Mesh z dwoma jednostkami, które zdolne są pokryć przestrzeń o powierzchni nawet 400 metrów kwadratowych. W razie potrzeby system można rozbudować o kolejne moduły, aż do dziesięciu urządzeń. Znajduje się tu także oprogramowanie antywirusowe, które chronić będzie takie urządzenia, jak konsola do gier czy sprzęty wchodzące w skład Smart Home.
Totolink A7000R
Technologia MU-MIMO pozwala routerowi Totolink A7000R na jednoczesne przesyłanie pakietów do wielu podłączonych urządzeń, bez lagów czy opóźnień. Wbudowany port WAN pozwoli z kolei szybko podłączyć router do źródła dostawcy usług internetowych.
ASUS ZenWiFi AC
Poznaj system Mesh składający się z dwóch routerów DualBand. Zapewniają dokładne pokrycie przestrzeni biura, domu lub mieszkania sygnałem Wi-Fi, dostarczając jednocześnie możliwość skorzystania z opcji kontroli rodzicielskiej czy wyizolowania sieci gościnnej.
Tenda AC19
Elegancki router z czterema zewnętrznymi antenami. Prosty w obsłudze, posiada przycisk WPS, który jednym kliknięciem pozwala połączyć Internet WiFi z laptopem lub telefonem. Oprócz WiFi 5 posiada także dwa pełne porty gigabitowe obsługujące przepustowość do 1000 Mb/s.
TP-Link Archer AX6000
Technologia wykorzystana w tym routerze czterokrotnie zwiększa przepustowość łącza w porównaniu do możliwości standardu 802.11ac. Pozwala uzyskać ogromne prędkości, dochodzące do 5952 Mb/s w paśmie 5 GHz i 1148 Mb/s w paśmie 2,4 GHz.
TP-Link Archer C80
Obecny tu MU-MIMO pozwala na wysyłanie i odbieranie danych z trzech urządzeń. Są tutaj także takie funkcje, jak Smart Connect (automatyczne przełączanie się na mniej obciążone pasmo), czy Airtime Fairness (powodująca, że starsze urządzenia nie doprowadzają do zmniejszenia prędkości sieci).
ASUS RT-AX55
Dwuzakresowy router z czterema gigabitowymi portami LAN, które pozwalają na podpięcie go do konsoli, smart TV albo serwera nas, oraz złączem USB, umożliwiającym podpięcie zewnętrznego dysku i stworzenie własnego serwera FTP. W skład zestawu wchodzi także pakiet dożywotni pakiet zabezpieczeń AiProtection Classic.
Tenda AC19
W routerze tym zastosowano procesor 1 GHz, który wraz z koprocesorem 500 MHz sprawia, że zwiększa się szybkość przetwarzania plików. Wysoką wydajność zapewniają także cztery zewnętrzne anteny 6 dBi.
Netgear Nighthawk RAX20
Netgear Nighthawk RAX20 jest wyposażony w interfejs WiFi 6 dzięki czemu prędkość łącza wynosi do 1,8 Gb/s. Łatwe przetwarzanie dużej ilości danych zapewnia wbudowany 4-rdzeniowy procesor, dzięki czemu możesz podłączyć konsolę VR lub elementy inteligentnego domu i obsługiwać je bez zauważalnych opóźnień.
Zobacz wszystkie routery i systemy Mesh w ofercie x-kom