Ranking pamięci RAM. Najlepsza pamięć DDR4 i DDR5
Autor rankingu: Bartosz Woldański
Ranking pamięci RAM 2025. Polecane DDR4 i DDR5
Niezależnie od zastosowań staraj się dobierać zestaw dwóch pamięci o optymalnej pojemności przy jak najwyższych taktowaniach i jak najniższych opóźnieniach, zwracając uwagę na cenę. Nie zawsze warto dopłacać do odrobinę niższych timingów czy wyższych częstotliwości pracy.
Pamięć RAM powinna być dobierana pod resztę komponentów, przede wszystkim płytę główną (kompatybilność) i procesor (także pod kątem optymalnej pracy tych podzespołów) oraz ewentualnie chłodzenie CPU (choć ten element można dobrać pod pamięć). Jeśli nie zamierzasz podkręcać RAM-u, nie musisz szukać szczegółowych informacji o wykorzystanych przez producenta kościach.
Jaka więc pamięć RAM DDR4 lub DDR5 jest godna polecenia? Sprawdź warte uwagi modele, które reprezentują oba standardy.
G.SKILL 16GB (2x8GB) 3200MHz CL16 Aegis – tani RAM do wydajnego komputera
Patriot 16GB (2x8GB) 3200MHz CL16 Viper Steel – sensowne parametry w niskiej cenie
Corsair 16GB (2x8GB) 3600MHz CL18 Vengeance RGB Pro – bardzo szybkie pamięci dla wymagających
G.SKILL 32GB (2x16GB) 3600MHz CL16 Ripjaws V Black – wydajny RAM DDR4 w rozsądnych pieniądzach
Kingston FURY 32GB (2x16GB) 3200MHz CL16 Beast Black – szybka i pojemna pamięć RAM do zestawów DDR4
GOODRAM 32GB (2x16GB) 6000MHz CL30 IRDM BLACK V SILVER – tani i wydajny RAM DDR5
Patriot 32GB (2x16GB) 6000MT/s CL30 Venom – wysoka wydajność w eleganckim wydaniu
Kingston FURY 32GB (2x16GB) 6000MHz CL30 Beast Black XMP – optymalny stosunek możliwości do ceny
Lexar 32GB (2x16GB) 6000MHz CL30 Ares RGB – DDR5 o gamingowym designie z RGB
ADATA 32GB (2x16GB) 6400MHz CL32 Lancer Blade RGB – szybkie DDR5 w efektownej bieli
➤Najlepsze pamięci RAM DDR4
➤G.SKILL 16GB (2x8GB) 3200MHz CL16 Aegis – tani RAM do wydajnego komputera
G.SKILL 16 GB (2x 8 GB) 3200 MHz CL16 Aegis to połączenie bardzo niskiej ceny i niezłych parametrów. Taktowanie 3200 MHz przy opóźnieniach CL16-18-18-38 to gwarancja optymalnej wydajności, która spełni oczekiwania większości użytkowników. Niska cena wynika głównie z braku radiatora, ale mimo jego braku wygląd pamięci Aegis przykuwa wzrok. Co więcej, sprawdzą się z potężniejszymi systemami chłodzenia, z którymi pamięci nie będą kolidować nawet w najmniejszym stopniu.

Kupuję G.SKILL 16GB (2x8GB) 3200MHz CL16 Aegis
➤Patriot 16GB (2x8GB) 3200MHz CL16 Viper Steel – sensowne parametry w niskiej cenie
Szukasz taniego zestawu pamięci RAM z efektownie prezentującym się chłodzeniem? Zwróć uwagę na Patriot Viper Steel, które wyróżniają się aluminiowym radiatorem o specyficznym dla tej serii zadziornym designie. Patriot Viper Steel cechują się solidnymi taktowaniami 3200 MHz przy nieco wyższych opóźnieniach (CL16-20-20-40). Wciąż to są jednak więcej niż przyzwoite parametry, a podczas obciążenia nie musisz się martwić o temperatury RAM-u.

Kupuję Patriot 16GB (2x8GB) 3200MHz CL16 Viper Steel
➤Corsair 16GB(2x8GB) 3600MHz CL18 Vengeance RGB Pro – bardzo szybkie pamięci dla wymagających
Corsair Vengeance RGB Pro to pamięci przeznaczone dla entuzjastów i graczy, którzy stawiają na wysoką częstotliwość i widowiskowy design. Zestaw oferuje taktowanie 3600 MHz przy opóźnieniach CL18-22-22-42, co zapewnia świetne osiągi w grach i aplikacjach wymagających szybkiego transferu danych. Aluminiowy radiator gwarantuje stabilną pracę, a podświetlenie RGB z możliwością personalizacji przez iCUE nadaje zestawowi mocno gamingowego charakteru. To RAM, który nie tylko działa szybko, ale też świetnie prezentuje się w obudowie ze szklanym oknem.

Kupuję Corsair 16GB(2x8GB) 3600MHz CL18 Vengeance RGB Pro
➤G.SKILL 32GB (2x16GB) 3600MHz CL16 Ripjaws V Black – wydajny RAM DDR4 w rozsądnych pieniądzach
G.SKILL Ripjaws V Black to uniwersalna propozycja dla użytkowników, którzy potrzebują dużej pojemności RAM bez nadwyrężenia budżetu. Zestaw 32 GB o taktowaniu 3600 MHz i opóźnieniach CL16-19-19-39 sprawdzi się bardzo dobrze zarówno w komputerach do pracy, jak i w gamingu. Radiator z charakterystycznym wzorem serii Ripjaws nie tylko dobrze odprowadza ciepło, ale też przykuwa uwagę mocno charakterystycznym designem. To też dobra relacja ceny do pojemności i wydajności, choć seria nie słynie z dużego potencjału OC, a radiator może kolidować z niektórymi chłodzeniami CPU.

Kupuję G.SKILL 32GB (2x16GB) 3600MHz CL16 Ripjaws V
➤Kingston FURY 32GB (2x16GB) 3200MHz CL16 Beast Black – szybka i pojemna pamięć RAM do zestawów DDR4
Kingston FURY Beast Black to dobry kompromis między wydajnością a ceną. Zestaw oferuje taktowanie 3200 MHz i opóźnienia CL16-18-18, dzięki czemu radzi sobie nie tylko w wymagających aplikacjach (do np. montażu wideo), jak i podczas gamingu. Aluminiowy radiator o niskim profilu nie tylko skutecznie odprowadza ciepło, ale też świetnie komponuje się w minimalistycznych zestawach komputerowych. To pamięć RAM, której szybkość i pojemność gwarantują spokój na długie lata.

Kupuję Kingston FURY 32GB (2x16GB) 3200MHz CL16 Beast Black
➤Najlepsze pamięci RAM DDR5
➤GOODRAM 32GB (2x16GB) 6000MHz CL30 IRDM BLACK V SILVER – tani i wydajny RAM DDR5
GOODRAM IRDM BLACK V SILVER to jeden z najtańszych zestawów DDR5 o bardzo solidnych parametrach. Taktowanie 6000 MHz przy opóźnieniach CL30-36-36-76 i łączna pojemność 32 GB czynią z niego udaną propozycję do nowoczesnych komputerów z procesorami Intel 12.-14. generacji oraz AMD Ryzen 7000 wzwyż. Aluminiowy radiator w odcieniu srebra prezentuje się elegancko i skutecznie odprowadza ciepło. Te pamięci polskiego producenta rozważ, jeśli w końcu chcesz przeskoczyć na DDR5 bez wydawania kroci.

Kupuję GOODRAM 32GB (2x16GB) 6000MHz CL30 IRDM BLACK V SILVER
➤Patriot 32GB (2x16GB) 6000MT/s CL30 Venom – wysoka wydajność w eleganckim wydaniu
Patriot Venom DDR5 to pamięć, którą cechuje wysoką wydajność i design łączący drapieżność z nowoczesnością. Taktowanie 6000 MHz i opóźnienia CL30-36-36-76 zapewniają bardzo dobre rezultaty w grach i aplikacjach kreatywnych. Dodatkowo całkiem nieźle idzie ją wykręcić (rezultaty zależne nie tylko od egzemplarze, ale i płyty głównej i procesora).
Czarny, metaliczny radiator prezentuje się bardzo schludnie i pasuje do większości współczesnych zestawów, niezależnie od tego, czy stawiasz na minimalizm, czy na stricte gamingowy charakter. Patriot Venom to RAM stworzony z myślą o wydajności, ale bez zbędnych fajerwerków (w polecanym modelu nie uświadczysz podświetlenia, ale w sprzedaży jest też droższy wariant z RGB).

Kupuję Patriot 32GB (2x16GB) 6000MT/s CL30 Venom
➤Kingston FURY 32GB (2x16GB) 6000MHz CL30 Beast Black XMP – optymalny stosunek możliwości do ceny
Kingston FURY Beast Black DDR5 to jedna z najczęściej wybieranych w sklepie x-komu pamięci RAM dla graczy i wymagających użytkowników. Taktowanie 6000 MHz i opóźnienia CL30-38-38 gwarantują płynną pracę z nowoczesnymi CPU, a profil XMP 3.0 ułatwia automatyczne ustawienie parametrów w BIOS-ie. Smukły, czarny radiator z charakterystycznym logotypem Beast sprawia, że RAM świetnie wygląda w obudowach z oknem. To jeden z najbardziej opłacalnych modeli DDR5 w swojej klasie. Pod procesory AMD wybierz model z dopiskiem EXPO.

Kupuję Kingston FURY 32GB (2x16GB) 6000MHz CL30 Beast Black XMP
➤Lexar 32GB (2x16GB) 6000MHz CL30 Ares RGB – DDR5 o gamingowym designie z RGB
Lexar Ares RGB to propozycja przede wszystkim dla użytkowników platformy AMD i tych, którzy lubią, gdy komputer wyróżnia się czymś więcej niż czystą mocą, ale też eleganckim podświetleniem. Oferuje taktowanie 6000 MHz przy stosunkowo niskich opóźnieniach CL30-36-36-76, co przekłada się na wysoką responsywność i stabilność. Z kolei efektowne, wielokolorowe podświetlenie RGB z możliwością synchronizacji z płytą główną (np. ASUS Aura, MSI Mystic Light) podkreśla gamingowy charakter zestawu.
Lexar Ares to pamięć, która działa szybko i wygląda świetnie. Do pełni szczęścia brakuje chłodzenia układu PMIC (do regulacji napięć).

Kupuję Lexar 32GB (2x16GB) 6000MHz CL30 Ares RGB
➤ADATA 32GB (2x16GB) 6400MHz CL32 Lancer Blade RGB – szybkie DDR5 w efektownej bieli
ADATA Lancer Blade RGB to jeden z najszybszych zestawów DDR5 dostępnych w swoim przedziale cenowym. Wysokie zegary 6400 MHz i nie najgorsze opóźnienia CL32-39-39-84 to parametry, które pozwolą wycisnąć pełnię możliwości nowoczesnych platform. Biała wersja z subtelnym podświetleniem RGB wyróżnia się wizualnie i świetnie pasuje do jasnych konfiguracji lub białych obudów.
To RAM, który łączy wysoką wydajność z estetyką na najwyższym poziomie, a wisienką na torcie jest niski profil i niezły potencjał podkręcania.

KupujęADATA 32GB (2x16GB) 6400MHz CL32 Lancer Blade RGB
Co to jest pamięć RAM? Jaką pamięć RAM wybrać w 2025 roku?
Pamięć operacyjna (RAM – z ang. Random-Access Memory) to jeden z najbardziej elementarnych elementów każdego komputera lub pokrewnego urządzenia (np. smartfona). Jest to pamięć o dostępie swobodnym, która przechowuje tymczasowe informacje o aktualnych procesach systemowych i działających aplikacjach oraz wynikach ich pracy.
Gdy przetwarzane w czasie rzeczywistym dane przestają być potrzebne, zasoby pamięci zostają zwolnione, by zrobić miejsce na kolejne operacje. W przeciwieństwie więc do danych zapisywanych w pamięci masowej, po wyłączeniu programu lub komputera wszelkie informacje przetrzymywane w RAM-ie ulatniają się. Z drugiej strony to właśnie dzięki tej pamięci procesor łatwiej i szybciej uzyskuje dostęp do niezbędnych danych.
Im bardziej wymagające programy czy gry oraz im więcej obliczeń do wykonania (jednocześnie), tym więcej RAM-u potrzebujesz. Ważna jest też szybkość przetwarzania danych, więc nie tylko pojemność odgrywa kluczową rolę, ale także wiele innych parametrów, jak częstotliwość taktowania i opóźnienia, które mają ścisły związek z rodzajem (standardem) pamięci RAM. To, jaką wybrać, zależy od Twojego budżetu, potrzeb oraz oczekiwań i tego, z jakimi podzespołami (procesorem i płytą główną) chcesz je parować.
Czym się kierować przy wyborze pamięci RAM? Jakie parametry są najważniejsze?
W reklamach komputerów często kusi się potencjalnych konsumentów dużą ilością czegoś. Nieważne, czy to GHz w procesorze, czy pamięć graficzna lub operacyjna. 16 GB brzmi lepiej niż 8 GB, prawda? Jednak ilość RAM-u to nie wszystko, co należy wziąć pod uwagę przy zakupie tego podzespołu komputerowego. Co jeszcze warto wiedzieć i od czego zacząć w poszukiwaniu optymalnych pamięci?
➤Typ i standard
Na co zwrócić uwagę w pierwszej kolejności? Jakie rodzaje pamięci wyróżniamy? Oto najpopularniejsze z nich:
- SODIMM – to typ pamięci obsługiwanej przez laptopy. Cechują ją mniejsze rozmiary (jest krótsza) oraz mniej pinów łączących ją z płytą główną. Liczba pinów jest zależna od standardu DDR – ten im nowszy, tym jest ich często więcej.
- DIMM – rodzaj pamięci obsługiwanej przez komputery stacjonarne. Pamięć jest wyraźnie dłuższa niż SODIMM, a także ma od niej więcej pinów. Styki złącza krawędziowego znajdują się po obu stronach.
Przeczytaj więcej o rodzajach pamięci RAM
W tym rankingu skupiam się na pamięciach przeznaczonych do desktopów, w których od lat używane są pamięci typu DDR (stopniowo rozwijane od pierwszej do piątej generacji, które różnią się budową i specyfikacją, a więc m.in. przepustowością i taktowaniem). W sprzedaży znajdziesz następujące typy pamięci DIMM:
- DDR3 – 240-pinowe pamięci; najczęściej o taktowaniu 1333-2400 MHz, o maksymalnej pojemności 16 GB, opóźnieniach CL9-11 oraz napięciu 1,5 V.
- DDR4 – 288-pinowe pamięci; najczęściej o taktowaniu 2133-5333 MHz, o maksymalnej pojemności 64 GB, opóźnieniach CL13-22 oraz napięciu 1,2-1,35 V.
- DDR5 – 288-pinowe pamięci; najczęściej o taktowaniu 4800-6400 MHz (coraz więcej pojawia się jednak modeli z 7000-8400 MHz), opóźnieniach CL32-40 (są jednak dostępne już pamięci o CL30 lub mniej) oraz napięciu 1,1-1,35 V.
Oznacza to, że im wyższa cyfra, tym nowsza generacja i wyższa wydajność. Jednak ta druga jest zależna od wielu różnych czynników, o których przeczytasz poniżej.
➤DDR4 czy DDR5? Które wybrać w 2025 roku?
Obecnie na rynku królują DDR4 i DDR5, z czego ten pierwszy stopniowo odchodzi w cień, a drugi staje się coraz popularniejszy. DDR3 wychodzą już z użycia i dotyczą tylko wiekowych komputerów (są także dostępne warianty DDR3L; dopisek L oznacza pamięci niskonapięciowe). Nadal możesz je jednak kupić w sklepach, a nie tylko na rynku wtórnym.
Standard DDR5 pojawił się w 2021 roku wraz z płytami głównymi z socketem LGA 1700 i procesorami Alder Lake (Intel Core 12. generacji), a w przypadku AMD zaczął być obsługiwany dopiero od września 2022 roku, a więc od podstawki AM5 i procesorów Ryzen 7000. Ten rodzaj pamięci wyróżnia się wyższą gęstością zapisu danych i przepustowością względem DDR4, a co za tym idzie – pozwala ona na tworzenie pojemniejszych kości pamięci.
Cechuje się również wyższymi taktowaniami i opóźnieniami (CL), ale z drugiej strony – niższymi napięciami, co wpływa korzystnie na pobór mocy. Ponadto DDR5 ma wbudowany system korekcji błędów znany z pamięci serwerowych. Przeczytaj więcej o najnowszych pamięciach RAM:
- DDR5 vs DDR4. Które pamięci RAM wybrać do gier i aplikacji? Czy to początek końca DDR4?
- Co to jest DDR5? Poznaj nową generację pamięci RAM od środka
Ten standard pamięci jest nadal rozwijany – producenci poszerzają ofertę o modele z szybszymi taktowaniami i niższymi opóźnieniami. Wciąż jednak kości DDR5 są droższe od DDR4, a przewaga nad starszym standardem jest zauważalna, ale nie w każdym scenariuszu. W 2025 roku lepszym wyborem są pamięci DDR5 o odpowiednich opóźnieniach i częstotliwościach, co rozwinę w dalszej części publikacji. Zazwyczaj nie stracisz wiele na wydajności, a zaoszczędzisz sporo monet.
➤Rodzaj kości
Producenci stosują w swoich pamięciach różnego rodzaju kości, które dostosowane są do pracy w różnych warunkach (częstotliwościach, napięciach itd.). Ważny jest nie tylko producent (najważniejsi z nich to Micron, Samsung i SK Hynix), ale także model kości. Do droższych układów trafiają zwykle bardziej wyselekcjonowane chipy o lepszych parametrach i potencjale OC, dlatego musisz za nie zapłacić więcej.
Informacji na temat użytych kości w swojej pamięci RAM możesz wyczytać chociażby z aplikacji Thaiphoon Burner, a w przypadku planowanego zakupu – z różnych technicznych stron o podzespołach komputerowych. Doskonałym źródłem niezmiennie pozostaje forum Reddit. Przy czym miej na uwadze, że producenci często wyposażają swoje modele w różne kości nawet w obrębie tej samej serii. W związku z tym teoretycznie niemal ten sam model, który różnią się wyłącznie taktowaniem, może skrywać w środku inny chip.
Ważne jest też to, czy masz do czynienia z kośćmi Single Rank (SR) czy Dual Rank (DR). Są one nazywane odpowiednio jedno- i dwustronnymi, aczkolwiek nie w każdym przypadku się to pokrywa. Jakie to ma znaczenie i czym się różnią? Te pierwsze zwykle oferują nieco gorszą wydajność, ale mają lepszy potencjał OC, a drugie z kolei zapewniają domyślnie nieco lepsze osiągi, ale mają raczej skromniejsze możliwości podkręcania.
➤Liczba modułów i tryb pracy
Znaczenie ma także liczba modułów i tryb działania wbudowanego kontrolera pamięci (obecnie znajduje się on w procesorze), w jakim mogą pracować (dual-, triple- czy quad-channel, a w przypadku niektórych platform HEDT nawet octa-channel). W komputerach konsumenckich możesz liczyć głównie na dwukanałową obsługę pamięci, do czego potrzebujesz dwóch modułów RAM. Dlatego zdecydowanie lepszym zakupem jest zestaw 2x 8 GB pamięci RAM DDR4 niż pojedynczej kości o pojemności 16 GB, która będzie pracować jednokanałowo, oferując niższą wydajność.
Aby pamięci działały np. w trybie dwukanałowym, musisz umieścić je w odpowiednich gniazdach na płycie głównej, np. 1 i 3 albo 2 i 4. Nieprawidłowe ich umieszczenie spowoduje, że nie wykorzystasz w pełni ich potencjału wydajnościowego. O tym, jak je ustawić optymalnie, dowiesz się chociażby z instrukcji płyty głównej.
➤Pojemność
Pojemność, która wyrażana jest obecnie w gigabajtach (GB), jest niezwykle istotna. W nowych standardach DDR, które cechują się wysoką gęstością, duże porcje pamięci nie są problemem. Obecnie – w zależności od zastosowań – za minimum uważa się 8 GB, a za optimum – 16 GB pamięci RAM. Problem kompatybilności z płytą główną przy tym aspekcie jest mniej istotny, bo większość układów obsługuje do 128 GB, a więc jest to wartość dużo powyżej optymalnej.
Pojemność wpływa na przestrzeń, w ramach której pamięć przechowuje niezbędne dane do optymalnej pracy aplikacji i gier. Wpływa ona także na płynność działania tych drugich. Zbyt mała ilość może powodować „zacinki” (tzw. stuttering), „zamrożenia obrazu” (tzw. freeze’y) albo przesadnie doczytywać w trakcie rozgrywki, wpływając mocno na (nie)stabilność klatek na sekundę.
Pojemność wpływa ponadto na szybkość uruchamiania się programów i gier, a także czas trwania ekranów ładowania podczas rozgrywki. Jej „zapchanie” podczas pracy może spowolnić działanie aplikacji czy ogólnie komputera. Generalnie im pamięć jest pojemniejsza, tym więcej procesów może być jednocześnie aktywnych. Pamiętaj o tym, że nawet programy i procesy w tle potrafią niepostrzeżenie zapełnić pamięć RAM. Warto więc dbać o to, żeby działały one faktycznie wtedy, gdy ich potrzebujesz, by zoptymalizować pracę komputera.
Aktualne zużycie pamięci RAM możesz sprawdzić w systemie w Menedżerze zadań a w grach, używając do tego najlepiej specjalnych programów, np. MSI Afterburner. Nie myl tylko alokacji z rzeczywistym użyciem. Programowi czy grze przypisywane jest więcej wolnej pamięci niż faktycznie potrzebuje. Co się stanie, jak dołożysz do komputera pojemniejszy RAM? Masz więcej wolnej pamięci do rozdysponowania, więc siłą rzeczy np. gra przydziela sobie jej więcej. Nie oznacza to jednak, że również zużywa więcej RAM-u niż przed modernizacją tego komponentu.
Przeczytaj:
➤Taktowanie (częstotliwość)
Niezwykle istotnym czynnikiem, który wpływa najmocniej na wydajność pamięci RAM, jest jej taktowanie, które wyrażane jest megahercach. Im więcej MHz, tym wyższa przepustowość i szybkość, a co za tym idzie – lepsze działanie programów i gier. W tym drugim przypadku taktowanie odgrywa największą rolę w niższych rozdzielczościach, gdy procesor, z którym komunikuje się RAM, ma niebagatelne znaczenie. Dlatego pamiętaj, że w grach wraz ze wzrostem rozdzielczości zysk jest coraz mniejszy.
W przypadku DDR4 optymalnymi wartościami są 3200-3600 MHz do większości zastosowań, natomiast DDR5 – 5200-6400 MHz. Dla platformy AM5 najlepszy wybór to modele 6000 Mhz do pracy w trybie synchronicznym; Intel Core 12-14. generacji zyskują więcej przy wyższych częstotliwościach, ale nie zawsze jest to opłacalny wybór. Do podstawowych zadań wystarczą podstawowe pamięci RAM, czyli np. 2133 MHz (DDR4) czy 4800 MHz (DDR5). Pamiętaj jednak, by dobrać szybkość pamięci do taktowań obsługiwanych przez płytę główną (zarówno bazowych, jak i po OC). Jeśli płyta nie obsługuje takiej szybkości, zostanie ona ograniczona (częstotliwość pracy powinna być dobierana także pod procesor).
Pamiętaj, że wartości podawane przez producentów w DDR (ang. Double Data Rate) są taktowaniami efektywnymi. Rzeczywiste jest dwa razy niższe (w przypadku pamięci DDR4 3600 MHz wynosi 1800 MHz). Efektywne odnosi się do de facto do szybkości transmisji danych (wyrażanej w MT/s, czyli liczbie megatransferów, inaczej milionów transferów, na sekundę), która jest dwukrotnie wyższa od częstotliwości zegara, czyli rzeczywistego taktowania.
Zobacz:
Ma to związek z architekturą DDR. Nowa technologia podwoiła liczbę transferów danych na cykl zegara (są one przesyłane przy rosnącym i opadającym zboczu sygnału, a nie jak wcześniej tylko przy wznoszącym). Żeby jeszcze łatwiej zrozumieć: rzeczywisty zegar 1000 MHz przekłada się na szybkość transferu rzędu 2000 MT/s, bo w cyklu zegara wykonywane są dwa transfery danych. I to właśnie ta druga wartość jest określana efektywnym taktowaniem.
Nieprzypadkowo producenci chwalą się wyższymi wartościami, bo te zawsze brzmią lepiej i robią większe wrażenie na konsumentach – analogicznie do innych parametrów, takich jak pojemność RAM-u.
➤Opóźnienia (timingi)
Nie mniejszą rolę w pamięciach odgrywają opóźnienia, które powinny współgrać z taktowaniami. O tym, że mają duże znaczenie, potwierdzają różne testy. Wniosek jest taki, że niższe taktowanie i niższe opóźnienia mogą oferować podobną wydajność, co pamięci o wyższym taktowaniu, ale też o wyższych opóźnieniach. To jednak zależy od programu. Oba parametry wpływają na działanie aplikacji, a w grach największe znaczenie mają w niższych rozdzielczościach, np. Full HD i miejscach zależnych od procesora (CPU).
Na opóźnienia wpływa nie jeden, a sporo parametrów. Najważniejszy jest CAS Latency (CL), który określa czas, jaki upływa od wysłania żądania do uzyskania dostępu do danych z określonej kolumny pamięci. Jest on mierzony nie jednostką czasu, lecz liczbą cykli zegara (CL14 oznacza, że kontroler pamięci RAM musi oczekiwać 14 cykli zegara na odpowiedź).
Im wartość tego parametru jest niższa, tym lepiej, ale im nowszy standard DDR, tym zwiększa się opóźnienie CAS. Przynajmniej na pozór – bo duże znaczenie na rzeczywiste opóźnienia ma częstotliwość zegara, a te rosną wraz z kolejną generacją DDR (generalnie im wyższe taktowania, tym timingi są wyższe). Rzeczywisty dostęp może być szybszy przy teoretycznie wyższych opóźnieniach pamięci.
Generalnie jednak w obrębie tego samego standardu (np. DDR4 czy DDR5) staraj się wybierać pamięci RAM o jak najniższych opóźnieniach. Zatem CL15 jest lepszym wyborem niż CL16, a CL30 lepszym niż CL40, ale nie zapomnij o tym, że i taktowanie nie jest bez znaczenia. Wiedz też, że nie zawsze warto dopłacać do niższych opóźnień, bo poniesiony wydatek może być nieadekwatny do wzrostu wydajności.
Przy wyborze pamięć dalsze (sub)timingi nie mają tak dużego znaczenia. Te parametry są istotne przy podkręcaniu pamięci, choć i one powinny być jak najniższe. Warto jednak wiedzieć, że np. jako CL15 klasyfikowane mogą być pamięci, które mogą się (nieznacznie) różnić w opóźnieniach kolejnego rzędu (czyli tRCD, tRP, tRAS itd.).
Są to wartości, które w specyfikacji danej pamięci podawane są po CL, czyli RAM CL16 może mieć takie timingi, jak 16-18-18-36. Parametrów, które określają opóźnienia pamięci, jest oczywiście znacznie więcej. To z kolei oznacza, że zabawa w OC może być bardzo czasochłonna. To zajęcie dla największych entuzjastów, którzy chcą wycisnąć jak najwięcej z pamięci, ale to często sztuka dla sztuki.
➤Napięcie
Wraz z kolejnymi generacjami DDR napięcia (wyrażone w woltach – V), przy jakich pracują pamięci RAM, są coraz niższe. W związku z tym typowa pamięć DDR3 pracuje z napięciem 1,5 V, natomiast DDR4 i DDR5 z odpowiednio 1,2 V i 1,1 V. Im niższa wartość, tym niższe zużycie energii. Miej na uwadze, że podkręcone pamięci dostosowane są do pracy przy wyższym napięciu, które jest często niezbędne, by mogła ona pracować stabilnie.
Podwyższenie napięcia jest zazwyczaj konieczne przy (dużym) OC pamięci. Nie jest to szczególnie istotny parametr. Większe znaczenie ma to, z jakimi napięciami i po jakim podkręcaniu są w stanie dane pamięci pracować. Tego jednak nie wyczytasz ze suchej specyfikacji, tylko z technicznych recenzji i doniesień na temat działania danego modelu. Warto jednak sprawdzić ten parametr. W przypadku bardzo szybkich pamięci, które pracują przy niższym niż zazwyczaj dla tych samych zegarów napięciu, jest większe prawdopodobieństwo, że możesz je mocniej wykręcić.
➤Chłodzenie (radiator), podświetlenie (RGB) i wygląd
Na rynku wciąż nie brakuje pamięci bez jakiegokolwiek radiatora, są to jednak modele przeznaczone przede wszystkim do podstawowych komputerów. To element, który odprowadza ciepło, a tym samym chłodzi ten podzespół – jest niezbędny w pamięciach do podkręcania. Obecnie w modułach DDR4 i DDR5 jest właściwie standardem (w DDR5 jest wręcz niezbędny). Nie mają go tylko najtańsze modele.
Poza tym bardzo mocno wpływa na wygląd i kompatybilność z chłodzeniami CPU. Wyższe pamięci mogą stanowić problem w przypadku niektórych modeli schładzaczy. Możesz być więc zmuszony do znalezienia pamięci o niższym profilu (tj. wysokości). Najniższe modele oznaczane są przez producentów często jako Low Profile (LP). Koniecznie przed zakupem sprawdź w specyfikacji wysokość pamięci oraz wymiary chłodzenia do procesora.
Na wygląd dodatkowo wpływa także mniej lub bardziej efektowne podświetlenie (RGB) lub jego brak. Jeśli masz obudowę ze szklanym bocznym panelem i koniecznie chcesz, żeby również Twoje pamięci pasowały do reszty podzespołów, zwróć uwagę nie tylko na wygląd radiatora, ale także na jego stylistykę, kolor oraz czy jest podświetlany i w jakim zakresie, jeśli te aspekty mają dla Ciebie znaczenie.
➤Model i kompatybilność z płytą główną
Wiesz już, że wybór rodzaju pamięci to pierwsza rzecz, którą warto zrobić. Musi być on kompatybilny z płytą główną, ale kompatybilność nie ogranicza się tylko do typu gniazda. Każdy z producentów ma w swojej ofercie różne modele RAM-u. Te różnią się użytymi kośćmi, potencjałem podkręcania, wysokością taktowań i opóźnień, radiatorem lub po prostu wyglądem, czyli tym wszystkim, o czym już napisałem.
Jak łatwo się domyślić, zwykle im droższy model, tym lepsza szansa na trafienie na bardziej wyselekcjonowane kości oraz gwarancja pracy przy lepszych parametrach (częstotliwości zegarów i niższych opóźnieniach, a także większe możliwości OC).
Specyfikacja to jednak nie wszystko, jeśli pamięć nie będzie współpracować z płytą główną, mimo że teoretycznie spełnia podstawowe wymogi. Najlepiej wybierz po kilka interesujących Cię modeli, które mają jak najlepszy stosunek możliwości do ceny i sprawdź, czy widnieją one na liście kompatybilnych pamięci w karcie posiadanej przez Ciebie płyty głównej na stronie producenta. Informacji szukaj się w sekcji Wsparcie, a następnie w zakładkach Kompatybilność i Wsparcie pamięci RAM.
Brak modelu na liście nie oznacza z automatu, że dany model nie współpracuje z płytą główną. Może funkcjonować bezproblemowo, ale może też być niestabilny (i to bez OC) czy nie działać z gwarantowanymi prędkościami. Jest w tym trochę loterii. Pewniejszym wyborem jest zatem taka pamięć, która jest oficjalnie obsługiwana przez daną płytę główną. Znaczenie ma więc nie tylko liczba banków na RAM czy obsługiwane pojemności i taktowania.
➤Profile XMP i EXPO. Podkręcanie dla początkujących i leniwych
Nie zamierzasz bawić się ustawieniami pamięci w UEFI? Nie chcesz tracić czasu na to, by odkryć, co kryje się za danym parametrem pamięci RAM? Sprawdź w specyfikacji na stronie sklepu lub producenta, czy dany model obsługuje profile XMP (Intel, ale możesz z niego skorzystać także na płytach AMD) lub EXPO (nowość w DDR5 wprowadzona od serii Ryzen 7000). Po ich aktywacji w BIOS-ie płyty głównej wszelkie ustawienia zostają automatycznie dostosowane. Wystarczy dosłownie parę kliknięć, by wykorzystać (prawie) pełny potencjał pamięci RAM, bez ręcznej modyfikacji częstotliwości zegarów i opóźnień.
Jaka pamięć RAM do gier, a jaka do pracy biurowej i profesjonalnej?
Do podstawowych programów i obsługi nowoczesnego systemu operacyjnego Windows (np. Windowsa 11) potrzebujesz w 2025 roku przynajmniej 4 GB RAM-u. Uważam jednak, że dla spokoju warto zainwestować w 8 GB. W prostej pracy biurowej nie potrzebujesz nowoczesnych pamięci o wysokim taktowaniu i niskich opóźnieniach – w zupełności wystarczy nawet RAM o częstotliwości 2133 MHz, 2400 MHz lub 2666 MHz. Na upartego przy bardzo ograniczonym budżecie możesz postawić na pojedynczy moduł, do którego ewentualnie w przyszłości dołożysz drugi.
Jeśli komputer ma służyć (także) do gier, niekoniecznie nowych, to 8 GB jest od kilku lat absolutnym minimum. Optymalną wartością w 2025 roku pozostaje 16 GB, która wystarcza do większości zadań, a więc nawet do wymagających aplikacji i gier, mimo że niektóre z nich mają w wymaganiach zalecanych 32 GB. Pod względem uniwersalności najlepszym stosunkiem wydajności do ceny cechują się pamięci DDR4 o taktowaniu 3200-3600 MHz i opóźnieniach CL15-16.
Przy czym pamiętaj, że w grach wyższe częstotliwości pracy i niższe taktowania dają największe przyspieszenie w niższych rozdzielczościach (do 1080p). W 1440p czy tym bardziej w 4K wzrost wydajności może być nieadekwatny do poniesionego wydatku. W przypadku DDR5 warto pomyśleć o zestawie pracującym co najmniej z taktowaniem 5200 MHz. Wyższą wydajnością będą co prawda cechować się kości (powyżej) 6000 MHz przy opóźnieniach pokroju CL34 czy nawet CL30, ale miej na uwadze, że ewentualny zysk może nie być warty dopłaty.
Sprawdź:
A co jeśli pracujesz dużo – i przy wielkich projektach – w profesjonalnych programach do np. montażu wideo, projektowania grafiki czy modelowania 2D i 3D? Jak dzień bez Adobe Premiere Pro czy AutoCAD-a jest dniem straconym, możesz zainwestować w pojemniejszy RAM – 32 GB, choć nie jest to żaden wymóg.
Większa dawka pamięci pozwala w większym stopniu na pracę wielozadaniową. Jednak 64 GB (lub więcej) może przydać się tylko w specyficznych profesjonalnych zastosowaniach. Dla większości użytkowników nawet 32 GB pamięci będzie nadmiarem, z którego nawet nie skorzystają.
Nie jest to jednak podzespół, który wymieniasz często, więc dla świętego spokoju zaopatrz się w 2025 roku do np. gamingu w 32 GB pamięci RAM. Jeśli komputer ma służyć jako centrum multimedialne (do np. oglądania filmów ze streamingu, słuchania muzyki, czytania artykułów na stronach internetowych) ogranicz się do 8 lub 16 GB.
Pamięć RAM: najczęściej zadawane pytania
Jak sprawdzić pamięć RAM?
Pamięć RAM (rodzaj, pojemność, szybkość i użyte gniazda) i jej parametry możesz sprawdzić w zakładce Wydajność w Menadżerze zadań, wciskając uprzednio klawisze Ctrl + Alt + Del. Do poznania szczegółowej specyfikacji warto sięgnąć po takie aplikacje, jak CPU-Z (zakładka Memory i SPD), Speccy (zakładka RAM) czy HWiNFO (Memory). Jeśli chcesz dodatkowo sprawdzić, jakie kości siedzą w danym modelu, użyj programu Thaiphoon Burner.
DDR4 czy DDR5 – która pamięć RAM jest bardziej opłacalna?
W 2025 roku opłacalne są zarówno pamięci RAM DDR4, jak i DDR5. Różnice w cenie między nimi wyraźnie zmniejszyły się, co sprawiło, że nowszy standard stał się w wielu przypadkach lepszym, bardziej przyszłościowym wyborem. Zysk, jaki daje DDR5, też staje się coraz bardziej widoczny w grach i aplikacjach, chociaż nie w każdym scenariuszu będzie on adekwatny do poniesionych kosztów. Nowe platformy tak czy siak wymagają zakupu nowszych pamięci. Wybierać między DDR4 i DDR5 można tylko na płytach Intel 600 i 700 z socketem LGA 1700. Starszy standard ma większy sens w przypadku tańszych procesorów, np. Intel Core i5 (i5-12400F lub i5-13400F) oraz Intel Core i3.
Jaka pamięć RAM do Intel Core 12., 13. lub 14. Generacji? DDR4 czy DDR5?
Procesory Intel Alder Lake i Raptor Lake (Refresh) obsługują zarówno pamięci DDR4, jak i DDR5. Wciąż atrakcyjnym wyborem jest zakup RAM-u w starszym standardzie. Najlepiej postawić na DDR4 o taktowaniu 3200-3600 MHz przy opóźnieniach CL15-16, przy czym sugeruj się przede wszystkim stosunkiem szybkości do ceny. Na wydajniejsze pamięci warto postawić tylko w przypadku niższych rozdzielczości (1080p) i mocniejszych procesorów (w ich przypadku możesz rozważyć zakup DDR5).
Jaki rodzaj pamięci RAM jest najlepszy?
Obecnie najpopularniejszymi rodzajami pamięci RAM są standardy DDR4 czy DDR5. Oba są powszechnie stosowane w zależności od generacji procesorów. Obecnie bardziej opłacalnym i lepszym wyborem jest DDR5, ale w przypadku np. niższych modeli CPU z serii Intel Core 12.-14. generacji nadal dobrym i tańszym wyborem będzie DDR4.
Ile pamięci RAM potrzebujesz do komputera w 2025 roku?
To, ile potrzebujesz pamięci RAM, zależy od zastosowań, do jakich używasz komputera. Do podstawowej pracy biurowej wystarczy Ci z nawiązką 8 GB, natomiast do bardziej wymagających aplikacji i gier potrzebujesz 16 GB, a w niektórych przypadkach nawet 32 GB. Do najbardziej zaawansowanych zadań profesjonalnych może Ci się przydać nawet 48-64 GB lub więcej.
Czy więcej pamięci RAM zawsze oznacza lepszą wydajność?
Nie zawsze – ilość pamięci RAM może nie mieć żadnego przełożenia na wydajność aplikacji lub gier. Jej nadmiar pomaga tylko w określonym oprogramowaniu – głównie najbardziej wymagających gier lub aplikacji profesjonalnych do tworzenia kreatywnych treści. W innych przypadkach ma znikomy wpływ na wydajność.
Czy można wymienić pamięć RAM na nowszą generację?
Zwykle nie można – płyta główna obsługuje jeden rodzaj pamięci RAM, więc ewentualna wymiana wiąże się z zakupem nowej podstawki. Obecnie jest to DDR4 lub DDR5 i musisz wybrać między jednym z nich. Ze współczesnych procesorów dotyczy to jedynie Intel Core 12-14. generacji, które obsługują oba standardy. W sprzedaży pojawiają się wyjątkowe płyty główne, które obsługują jednocześnie dwa standardy, np. DDR3 i DDR4 (np. ASRock B150M Combo-G) oraz DDR4 i DDR5 (np. Onda H610+). Jest to jednak ewenement. W 98% przypadków musisz wybrać między płytą główną, która działa z DDR4 lub DDR5.
Zobacz pozostałe rankingi podzespołów komputerowych:
- Ranking procesorów. Najlepsze CPU od Intela i AMD
- Jakie chłodzenie procesora wybrać? Ranking chłodzeń powietrznych i wodnych do CPU
- Ranking płyt głównych. Jaka płyta główna pod procesor Intela, a jaka pod AMD?
- Ranking kart graficznych. Najlepsze GPU
- Najbardziej opłacalne używane karty graficzne
- Ranking zasilaczy komputerowych. Jaki zasilacz do komputera wybrać?
- Ranking TOP 10 procesorów do gier
- Najlepsze dyski SSD. Ranking topowych modeli
- Najlepsze obudowy do komputera. Ranking polecanych modeli
- TOP zestawów komputerowych
Poznaj jeszcze więcej informacji o pamięciach RAM: