Samodzielne składanie komputera krok po kroku. Jak wybierać komponenty? O czym pamiętać?
Jak poprawnie złożyć komputer? Przestrzegaj poniższych wskazówek
To nie jest wszystko jedno, jakie komponenty trafią do komputera, byle tylko odhaczyć wszystkie pozycje na liście. Niewłaściwie dobrane będą się nawzajem ograniczać i nie uwolnią pełnego potencjału. A jeśli zapomnisz dodać któregoś z podzespołów do koszyka, komputer po prostu nie ruszy i trzeba będzie domawiać, a to oddala moment uruchomienia nowego sprzętu.
Dlatego stworzyliśmy ten krótki poradnik, z którego dowiesz się jakie parametry komponentów są kluczowe i będzie on swoistą checklistą do sprawdzania, czy w Twoim koszyku niczego nie brakuje. To raptem 10 podstawowych kroków. One pozwolą Ci skompletować podzespoły. Zaczynajmy.
Zdefiniuj przeznaczenie komputera. To bardzo ważne
Komputer gamingowy to coś zupełnie innego niż komputer do pracy. Zwłaszcza tej specjalistycznej, związanej z grafiką, obróbką zdjęć, montażem wideo, projektami 3D. Czymś jeszcze innym są jednostki konstruowane z myślą o overclockingu. Niemniej fani tych ostatnich desktopów doskonale wiedzą, co do czego i dlaczego właśnie tak. Oni mają wiedzę komponentowną w małym palcu.
Ale nie każdy wie o podzespołach komputerowych tyle, co oni. To najzupełniej zrozumiałe. Niemniej faktem jest, że wiele osób chce samodzielnie składać desktopy, choćby dlatego, że wyjdzie taniej od gotowca. Polują na promocje tu i ówdzie, finalnie są finansowo do przodu. Tyle że cena nie może być jedynym wyznacznikiem, istotna jest kompatybilność. Ta zależność będzie się nieustannie przewijać w treści całego poradnika.
W komputerze do gier na pierwszy plan wysuwają się procesor z kartą graficzną. Następnie szukasz pamięci RAM z szybkim taktowaniem, płytę główną obdarzoną stosowną liczbą banków pamięci i slotów PCIe oraz zasilacza, który to wszystko uciągnie. Całość zamontujesz w odpowiednio pojemnej odbudowie.
Tymczasem komputer biurowy nie potrzebuje aż tak dużej mocy obliczeniowej. Zbudujesz go z tańszych komponentów o skromniejszych parametrach. Wciąż jednak adekwatnych do zadań, jakie przed nimi postawisz. W tym wszystkim chodzi o to, by nie dopłacać do podzespołów, których osiągów nie wykorzystasz.
Wybierz procesor. Od niego warto zacząć
Dlaczego właśnie procesor? Otóż jak pokazuje praktyka, ludzie najczęściej rozpoczynają kompletowanie zestawu właśnie od CPU. Do procesora dopasowywane są następnie kolejne komponenty, zgodnie z informacjami na kartach produktowych. Szczegóły tam zawarte ściśle wpływają na dobieranie pamięci RAM.
Zarówno Intel, jak i AMD, mają w swojej ofercie procesory z odblokowanym mnożnikiem. Tego typu jednostki dobrze jest mieć w komputerze gamingowym. Odblokowany mnożnik pozwala zwiększać częstotliwość taktowania zegarów na rdzeniach i wyciągać więcej mocy z CPU.
W przypadku Intela sprawa jest dość prosta. Wystarczy spojrzeć na nazwę procesora i jeśli na końcu widnieje litera K, masz do czynienia z odblokowanym mnożnikiem. Zegary nie mają zamkniętego pułapu i dają się podkręcać. Do podkręcania wymagana jest jednak wiedza, gdyż jej brak może zakończyć żywot CPU.
Jak to wygląda u AMD? Jeszcze prościej: wszystkie jednostki desktopowe mają odblokowany mnożnik, niezależnie, czy mają dopisek X, czy nie. Wyjątek stanową procesory z 3D V-Cache (np. Ryzen 7 5800X3D, Ryzen 7 7800X3D) - ich nie można podkręcać z powodu swojej specyficznej budowy. W razie czego, aby się upewnić, czy dana jednostka umożliwia overclocking, należy zerknąć w specyfikację techniczną jednostki. Najważniejsze jest pole: odblokowany mnożnik. Pamiętaj, że obecność symboli X ani AF nie określa, czy procesor da się podkręcać czy nie. Tym się nie sugeruj, sprawdzaj w specyfikacji.
Szczegółowych informacji o procesorach szukaj w poradniku i rankingu: Jak wybrać procesor? Co trzeba wiedzieć o CPU? oraz Ranking procesorów. Najlepsze CPU od Intela i AMD
Czas na płytę główną. Ona jest bazą pod rozbudowę
Model płyty głównej, który trafia do koszyka z komponentami, musi być dość precyzyjnie wybrany. W grę wchodzi kilka kwestii, a pierwszą i najważniejszą jest kompatybilność z procesorem. Modele współpracujące z jednostkami AMD nie pasują do tych z logo Intela i odwrotnie.
Najprościej oddzielić jedne od drugich filtrem w kategorii. Klikasz okienko: Obsługiwane rodziny procesorów, wybierając Intel lub AMD. I gotowe, i masz tylko MOBO kompatybilne z jedną marką CPU. Kolejny filtr pozwala dopasować chipset, a ten wiąże się ściśle z drugą kwestią, jaką jest przeznaczenie komputera.
Najpierw jednak słów kilka na temat płyt głównych dla Intela. Do procesora z odblokowanym mnożnikiem wybierz płytę z chipsetem Z (tę literę widać też w nazwie). Do gamingu dobry będzie też chipset B, a do pracy i multimediów wystarczy chipset H.
Zobacz płyty główne dla Intela
W przypadku AMD seria A oznacza płyty najtańsze, o podstawowych parametrach (podobnie jak B z niższą numeracją, np. B840 w AM5). Mają zablokowane OC (overclocking) i mogą zagościć w niedrogich zestawach. W mocniejszych konfiguracjach dobrze jest mieć MOBO z serii B (np. B650, B850), ona sprawdzi się także w grach. Do najmocniejszych CPU dobierz płytę z serii X (np. X670, X870).
Zwróć też uwagę na kompatybilność gniazda, czyli socketu, ze swoim procesorem, a także na liczbę dostępnych banków pamięci na moduły RAM.
Szczegółowych informacji o płytach głównych szukaj w poradniku i rankingu: Jak wybrać płytę główną do komputera? oraz Ranking płyt głównych. Jaka płyta główna pod procesora Intela, a jaka pod AMD?
Karta graficzna. Bez niej nie pograsz
Dopasowanie karty graficznej do procesora to materiał na odrębny poradnik. W grę wchodzi wiele zależności przekładających się na płynność gry oraz liczbę klatek obrazu na sekundę. Teraz zapamiętaj, że jeśli chcesz mieć komputer do gier, w koszyku z komponentami musi się znaleźć karta graficzna.
Zintegrowany układ graficzny to za mało, żeby zagrać w najgorętsze tytuły, jak Cyberpunk 2077, Death Stranding, Assassins Creed: Valhalla, Watch Dogs Legion itp. Dodajmy – zagrać satysfakcjonująco, czyli z wysokim współczynnikiem fps-ów i na wysokich detalach.
Co ważne, kartę graficzną od AMD możesz spokojnie zamontować z komputerze z procesorem Intel. W zestawie z AMD Ryzen umieścisz też GPU NVIDIA GeForce. W żadnym przypadku nie dojdzie do konfliktu. Ważniejsze jest dobranie generacji oraz serii karty graficznej do posiadanego CPU.
Sprawdź jeszcze, czy upatrzony przez Ciebie model GPU jest aktualnie dostępny. Najszybciej będzie, jeśli najedziesz kursorem na symbol koszyka. Gdy koszyk podświetlony jest na zielono, karta jest dostępna. Czerwone kółko oznacza brak dostępności i konieczność oczekiwania na dostawę lub dalsze poszukiwania.
Więcej informacji o kartach graficznych znajdziesz w poradniku i rankingu: Jaką kartę graficzną wybrać? oraz Ranking kart graficznych. Najlepsze GPU
Dobierz kompatybilne pamięci RAM
Pamięć operacyjną koniecznie dopasuj do procesora i do płyty głównej. Informacje, które Ci to ułatwią, czekają na kartach produktowych. Dla procesora w polu: Rodzaj obsługiwanej pamięci, dla płyty głównej w sekcji: Typ obsługiwanej pamięci.
Skoro jesteśmy już przy płytach głównych, Typ obsługiwanej pamięci OC określa maksymalne taktowanie RAM-u już po jego podkręceniu.
Pozostań jeszcze chwilę przy płycie głównej, bo ona wskazuje, ile modułów RAM w niej zamontujesz.
Więcej informacji o pamięciach RAM znajdziesz w poradniku i rankingu: Jaki RAM do laptopa, a jaki do desktopa? Doradzamy wybór pamięci operacyjnej oraz Ranking pamięci RAM. Polecane DDR4 i DDR5
Zasilacz musi dysponować zapasem mocy
Zasilacz to jeden z najważniejszych elementów i nie należy na nim oszczędzać. To on doprowadza prąd do całego zestawu, siłą rzeczy musi mieć odpowiednią moc. A nawet odpowiedni zapas, by pod obciążeniem, kiedy rośnie apetyt komponentów na energię, wciąż dostarczał dostatecznie dużo energii.
Żeby właściwie dobrać zasilacz, należy zsumować wskaźniki TDP wszystkich komponentów, które znajdują się w koszyku. Z tego powodu zasilacz najlepiej wybierać na końcu, kiedy już możesz policzyć zapotrzebowanie energetyczne.
Więcej informacji o zasilaczach komputerowych znajdziesz w poradniku i rankingu: Jaki zasilacz komputerowy wybrać? oraz Ranking zasilaczy komputerowych. Jaki zasilacz do komputera wybrać?
Obudowa, która pomieści komponenty
Niemalże na finał pozostaje wybrać obudowę. Sprawa niby prosta, ale trzeba mieć na uwadze jej wielkość. Skoro płyta główna ma rozmiar ATX, obudowa musi zmieścić komponent tej wielkości. Jeśli planujesz wstawić dodatkowe chłodzenie CPU, sprawdź, jak wysoki moduł zmieści się w środku.
Kolejną cenną informacją jest liczba oraz wielkość wentylatorów, jakie pomieści dana obudowa. Jej design jest już kwestią upodobań. Całkowicie zamknięta, z oknem i podświetleniem, przeszklona lub o nietypowym kształcie – to zależy tylko od Ciebie i kwoty, jaką możesz aktualnie wydać.
Przeczytaj więcej o obudowach w poradniku: Doradzamy, jak wybrać obudowę komputerową
Dodatkowe chłodzenie dla procesora
Komputer biurowy, który nie będzie specjalnie obciążony w trakcie pracy, może spokojnie korzystać z chłodzenia boxowego (fabrycznego, dodanego do pudełka). Natomiast zestaw do gier lepiej wyposażyć w coś bardziej skutecznego. Coś, co sprawniej schłodzi rozgrzany procesor i utrzyma temperaturę rdzeni na bezpiecznym poziomie. Możliwości są dwie:
Niezależnie od wybranej metody, sprawdź w pierwszej kolejności kompatybilność chłodzenia z socketem płyty głównej. W przypadku chłodzenia powietrznego zweryfikuj, czy wieżyczka zmieści się w obudowie na wysokość. Przy chłodzeniu wodnym upewnij się, jak dużą chłodnicę zamontujesz w wybranej wcześniej obudowie.
Przeczytaj więcej o chłodzeniach do procesora w poradnikach i rankingu: Doradzamy, jak wybrać chłodzenie powietrzne CPU i Jak wybrać chłodzenie wodne PC? oraz Jakie chłodzenie procesora wybrać? Ranking chłodzeń powietrznych i wodnych do CPU
Czas na dysk. Przynajmniej jeden
Pojemność oraz rodzaj dysku dopasuj to swoich potrzeb i posiadanego budżetu. Ceny nośników są różne i zależą od pojemności, szybkości odczytu/zapisu danych, użytego interfejsu, protokołu, kości pamięci itd. Czynników jest wiele, w dodatku ceny są płynne.
Nie możesz natomiast zapomnieć o skontrolowaniu, czy Twoja płyta główna w ogóle obsłuży dany format oraz interfejs dysku. Bo możesz chcieć kupić nośnik M.2, a na laminacie płyty nie będzie dla niego wolnego slotu.
Przeczytaj więcej o dyskach SSD i HDD poradniku i rankingach: Dysk SSD i dysk HDD. Od czego zależy prędkość zapisu i odczytu? oraz Ranking dysków SSD. Najlepsze nośniki SSD SATA i M.2 i Ranking dysków HDD. Jaki dysk twardy wybrać?
System operacyjny. Tu ważny jest jeden szczegół
Gdy dodajesz do koszyka system operacyjny, przeczytaj dokładnie nazwę. Na samym jej końcu widnieje dopisek: USB albo DVD. To bardzo ważne, bo jeśli wybierasz system na płycie, musisz dodać do koszyka napęd optyczny. No i sprawdzić, czy da się go w ogóle zamontować w obudowie, bo nie wszystkie na to pozwalają. Globalny trend wskazuje na instalację przez USB, ale wybór należy rzecz jasna do Ciebie.
Weryfikacja zestawu przy okazji montażu
Na początku poradnika umówiliśmy się, że samodzielnie wybierasz komponenty, bo chcesz złożyć komputer własnymi rękami. To nie takie trudne, o czym przekonuje Jarek „Black” Arczyński w poniższym materiale:
Rozumiemy jednak, że być może nie czujesz się na siłach, by samodzielnie poskładać komputer, że brak Ci doświadczenia i to jest naturalne. Na taką okazję mamy usługę montażu.
Do montażu, poza poskładaniem komponentów w całość, zalicza się jeszcze jeden proces: weryfikacja kompatybilności.
Doradca z inżynierem desktopów sprawdzają podzespoły i jeśli wykryją nieprawidłowość, powiadomią Cię o tym fakcie. Zaproponują jednocześnie zmianę komponentu na inny, w pełni pasujący do pozostałych.
Inżynier zajmuje się też okablowaniem, układając je w należyty sposób, sprawdzając przy okazji cyrkulację powietrza w obudowie. Niezwykle istotne jest również otoczenie montażu, w tym obecność maty antystatycznej, która ujarzmia elektrostatyczność i chroni montowane komponenty.
Gotowe propozycje zestawów w różnych cenach umieściliśmy na portalu Geex, w artykule: Jaki komputer kupić? Ranking polecanych zestawów komputerowych
Nie chcesz składać samodzielnie komputera? Gotowe komputery to alternatywa
Istnieje jeszcze trzecie wyjście – zakup gotowego komputera. W ofercie x-komu mamy takie, skonstruowane z myślą o różnych zajęciach, np. Home & Office do biura, Silver Monkey X Battlestation dla mniej lub średnio wymagających graczy, a dla najbardziej wymagających miłośników gamingu i profesjonalistów są komputery G4M3R (Hero, Hero+ i Elite).
Każda sztuka, zanim trafi w ręce odbiorcy, przechodzi nie tylko weryfikację, ale i testy: w spoczynku i pod obciążeniem. To wnikliwie sprawdzony sprzęt.
Zobacz komputery x-kom Home & Office, SMX Battlestation oraz G4M3R
Zobacz wszystkie komputery stacjonarne oraz podzespoły komputerowe w x-komie
Karta podarunkowa na zakup komputera
Jeśli komputer ma być prezentem, a sprzęt komputerowy i specyfikacje podzespołów to dla Ciebie czarna magia, to pomyśl o karcie podarunkowej. Obdarowana osoba sama zdecyduje o tym, jaki dla niej PC będzie najlepszy. Dzięki temu masz pewność, że dobierze taki, który spełni jej oczekiwania w określonej kwocie. W x-komie znajdziesz karty podarunkowe do 5000 zł, a ich ważność wynosi 3 lata. Co jeśli wartość upragnionego komputera przekracza tę sumę? Można skorzystać z kolejnej karty podarunkowej albo po prostu dopłacić inną metodą płatności. Wybór należy do klienta.