Jaką kartę graficzną wybrać? Która jest najlepsza?
Na wstępie chcemy zaznaczyć, że jest on skierowany do osób niebędących specjalistami w dziedzinie kart graficznych. Wiemy, jak trudny może być wybór GPU, jeśli weźmie się pod uwagę różnorodność modeli, ilość pamięci graficznej czy też gamingowe techniki oferowane przez producentów. Przybliżymy Ci zatem tematykę kart graficznych, wyjaśniając kolejne aspekty dotyczące tego jakże ważnego komponentu. Życzymy przyjemnej lektury.
Oznaczenia kart graficznych GeForce i Radeon
Każdy producent GPU oferuje po kilka modeli reprezentujących różne segmenty. Po czym poznać, która karta graficzna ma najlepszą, a która najniższą wydajność? Obecnie NVIDIA i AMD mają w swojej ofercie układy GeForce RTX i Radeon RX, które są przeznaczone przede wszystkim dla graczy. Pierwsza cyfra w nazwie oznacza daną generację serii RTX i RX – im wyższa, tym nowsza, czyli np. seria RTX 3000 jest nowocześniejsza i wydajniejsza niż RTX 2000.
Najwyższe modele mają końcówkę xx90 lub x900 (np. RTX 3090 i Radeon RX 6900 XT). Im trzecia (u NVIDIA) lub druga (u AMD) cyfra jest wyższa, tym karta jest lepsza, ale też droższa.
Dodatkowo producenci mają różne wersje danego modelu, które są oznaczone dopiskiem Ti (np. RTX 3080 Ti, który jest słabszy niż RTX 3090, ale mocniejszy niż RTX 3080) lub XT (np. Radeon RX 6600 XT jest mocniejszy niż RX 6600). Mając tę wiedzę, możemy przejść dalej.
Jaka karta graficzna? NVIDIA GeForce, AMD Radeon czy Intel ARC?
Jak się okazuje, wybór karty graficznej określonego producenta uzależniony jest przede wszystkim od tego, czy dane model spełnia oczekiwania użytkownika, takie jak na przykład:
- Odpowiednia, adekwatna do ceny wydajność (zapewnia satysfakcjonujące wyniki w grach i benchmarkach).
- Stabilność i kultura pracy (jest cichy, nie przegrzewa się),
- Bezawaryjność (inni użytkownicy nie informują o powtarzających się usterkach).
- Kompatybilność z nowymi technologiami, takimi jak VR (oferowana przez karty VR Ready), ray tracing czy techniki adaptacyjnej synchronizacji obrazu (np. FreeSync) i rekonstrukcji obrazu (NVIDIA DLSS, AMD FSR, Intel XeSS).
|
|
Nie zapominaj także o cenie, która – choć ważna – jest na dalszym miejscu, jeśli nastawiasz się na gry z wysokiej półki czy rozdzielczość 4K z wszystkimi wodotryskami. Liczysz się wtedy z koniecznością wydania większej sumy. Niebagatelną rolę odgrywa za to w kartach przeznaczonych do niższych rozdzielczości, takich jak 1080p. Najważniejszy jednak w każdym przypadku jest stosunek wydajności do ceny, dlatego przed zakupem sprawdź wyniki w rzetelnych testach i recenzjach.
Warto przy okazji wspomnieć o kwestii kompatybilności z pozostałymi komponentami komputera. Otóż nie istnieją żadne przeciwwskazania, by łączyć podzespoły Intela i AMD, AMD i NVIDIA lub Intela i NVIDIA w jednym zestawie (sprawdź, jak wybrać procesor). Nie będą ani blokować swej wydajności, ani nawet jej ograniczać. Nie musisz więc zawężać się do jednego rozwiązania.
Karty graficzne do gier a układy profesjonalne – czym się różnią?
Te dwa rodzaje kart graficznych rozdziela wyraźna granica, którą warto poznać, by uniknąć późniejszego rozczarowania. Układy graficzne dzielą się bowiem na segmenty: biurowe, gamingowe i profesjonalne.
Karty graficzne biurowe – co to znaczy?
Pod powyższym terminem rozumiemy karty graficzne do mało wymagających gier, amatorskiej obsługi programu np. Adobe Photoshop oraz do odtwarzania filmów w wysokiej rozdzielczości. W odróżnieniu od zintegrowanych układów graficznych, dedykowane karty posiadają własną pamięć – pamięć wideo, zwaną inaczej VRAM. Jej liczba zależy od specyfikacji danego modelu. Tymczasem dla „integry” przydzielana jest pamięć systemowa.
Do zastosowań biurowych oraz domowych wystarczające będą więc zintegrowany układy Intela i AMD oraz karty graficzne Intel Irix Xe, NVIDIA GeForce GT oraz wybrane, mniej zaawansowane modele NVIDIA GeForce GTX. Najtańsze karty GeForce RTX, AMD Radeon RX i Intel ARC oferują moc, która nadaje się do bardziej wymagających zastosowań, więc ich zakup do biura i mało wymagających zadań będzie niekoniecznie uzasadniony.
Karty graficzne do gier – czy tylko służą do grania?
Nazwa tego segmentu może być nieco myląca, bo warto podkreślić, że gamingowe karty graficzne nadają się nie tylko do gier. Dzięki dużej mocy obliczeniowej znakomicie radzą sobie także z renderowaniem, grafiką, projekcją VR oraz (pół)profesjonalnym projektowaniem.
Natomiast w grach rola GPU nie kończy się na zapewnieniu określonych ustawień graficznych czy zachowaniu pewnego pułapu fpsów. Dzięki gamingowej karcie graficznej możesz streamować rozgrywkę w sieci, nie tracąc mocy do obsługi gry, jak również wykorzystywać zalety monitora o wysokiej częstotliwości odświeżania obrazu (np. 144 Hz, 165 Hz czy nawet 240 Hz).
Jeśli zależy Ci na wyższej mocy startowej procesora GPU, zainwestuj w kartę graficzną opisaną jako OC, która oznacza fabrycznie podkręcone zegary rdzenia.
Do powyższych zastosowań polecamy karty graficzne NVIDIA GeForce RTX i AMD Radeon RX. Również Intel ARC, które ukażą się na początku 2022 roku, mają oferować wysoką wydajność w grach (topowy model może mieć wydajność porównywalną do GeForce RTX 3070 i Radeona RX 6700 XT).
Profesjonalne układy graficzne – dla kogo są przeznaczone?
Profesjonalne karty graficzne różnią się od pozostałych modeli nawet nie tyle budową, ile specyfiką pracy. Co ciekawe, pomimo ogromnej mocy obliczeniowej nie są idealnym wyborem do gier. Nie oznacza to, że się w ogóle do nich nie nadają, jest wręcz przeciwnie. Problemem jest stosunek wydajności do ceny, który – w odniesieniu do gier – zazwyczaj pozostawia wiele do życzenia.
Genialnie radzą sobie za to ze specyficznymi i skomplikowanymi obliczeniami inżynieryjnymi, geologicznymi, architektonicznymi itp. Są też cenione przez osoby zajmujące się zaawansowaną grafiką trójwymiarową, profesjonalną obróbką zdjęć oraz materiałów wideo w wysokich rozdzielczościach.
Sprawdź karty graficzne do zastosowań profesjonalnych: NVIDIA Quadro i AMD Radeon Pro.
Wydajność GPU – jak ważne są osiągi karty graficznej w grach?
Teraz to, na co czekają wszyscy gracze, czyli ile fpsów w grach jest w stanie zapewnić dany model karty graficznej. Wydajność to pierwsze na co zwracamy uwagę i nie ma w tym nic dziwnego, bo to właśnie nią najbardziej powinniśmy kierować się przy wyborze GPU.
Specjalnie na tę okazję przeprowadziliśmy testy z kilkoma popularnymi grami. Pamiętaj jednak, że sama karta graficzna nie zdziała cudów, bo na finalną liczbę klatek na sekundę wpływa cała konfiguracja sprzętowa, z procesorem na czele. Miej to zawsze na uwadze.
Chcesz wiedzieć, jak ważny jest dobór CPU do GPU? Sprawdź nasz wyczerpujący poradnik: Jak dopasować procesor do karty graficznej?
Testy wydajności nowych kart graficznych publikujemy regularnie na naszym portalu Geex oraz kanale x-kom w serwisie YouTube. Zapoznaj się z przykładowymi:
- Radeon RX 6600 XT w sprzedaży. Test wydajności w grach
- Testy wydajności NVIDIA GeForce RTX 3080 Ti w grach. Mamy konkurencję dla modelu RTX 3090?
- GeForce RTX 3060 Ti. Test i wydajność w grach
Ile pamięci VRAM w GPU potrzebujesz?
Pamięć VRAM to inaczej Video RAM (pamięć graficzna), czyli miejsce wykonywania obliczeń przez procesor graficzny. Na wybór ilości VRAM wpływa:
- Rozdzielczość w jakiej chcesz grać lub pracować – współczesne karty w większości przypadków oferują 8 GB, które jest bezpieczną wartością dla rozdzielczości Full HD (1080p). Wyższa, WQHD (1440p), może wymagać większej ilości (w każdym razie 8 GB VRAM to minimum), a do wykorzystania walorów 4K dobrze mieć GPU z 10 GB pamięci graficznej i więcej.
- Poziom detali oraz efektów dodatkowych. Gdy chcesz grać w najwyższych ustawieniach graficznych, wybierz najlepiej kartę dysponującą co najmniej 8 GB pamięci VRAM.
- Segment i rodzaje gier. Gry e-sportowe, czyli CS:GO, LoL, czy Dota, nie są specjalnie wymagające i do nich w zupełności wystarczy 4 GB VRAM. Niewielkie wymagania pod tym względem mają zazwyczaj także np. produkcje niezależne. Natomiast tytuły z segmentu AAA, jak Cyberpunk 2077, Deathloop, Battlefield 2042 albo Watch Dogs Legion, mają duży apetyt na pamięć VRAM, stąd dobrze kupić kartę graficzną z pamięcią co najmniej 8 GB, choć bez wątpienia bezpieczniejszy bufor zapewni model z większą ilością (10 GB lub więcej), zwłaszcza jeśli grasz w wyższych rozdzielczościach.
Poza ilością VRAM-u liczy się także magistrala pamięci, inaczej szyna danych, wyrażana w bitach (im więcej, tym lepiej) i rodzaj pamięci graficznej. Ma ona szczególny wpływ na wydajność w wyższych rozdzielczościach (powyżej 1080p). Najpopularniejsze są obecnie moduły GDDR6 oraz GDDR6X, odznaczające się wysoką przepustowością kości. W grach, gdzie przesyłane są duże ilości danych, ma to kolosalne znaczenie. Moduły GDDR6X stosowane są na wyłączność kart NVIDIA GeForce RTX 3000 (i nowszych), natomiast GDDR6 w układach wszystkich producentów.
Pamięć VRAM HBM2 (High Bandwidth Memory) stosowana była natomiast w kartach graficznych Radeon RX Vega czy Radeon VII, które wciąż można znaleźć w niektórych konfiguracjach komputerów. Pracuje wprawdzie na niższych taktowaniach, lecz dzięki szerszej magistrali oferuje większą przepustowość, co, jak wspomnieliśmy, ma niebagatelny wpływ na wydajność w grach. Jest ona jednak droga, więc producenci stosują obecnie wspomniane wcześniej rodzaje pamięci VRAM.
Karty graficzne AMD Radeon RX cechują się węższą szyną danych niż konkurencyjne GeForce’y RTX, ale jest ona wspomaga przez swego rodzaju wzmacniacz przepustowości VRAM – specjalną pamięć podręczną AMD Infinity Cache.
Na co jeszcze zwrócić uwagę przy wyborze karty graficznej?
Decydując się na zakup karty graficznej, sugeruj się nie tylko ogólną wydajnością, która ma, owszem, największe znaczenie, czy obsługiwanymi technikami (w końcu ray tracing nie musi być dla kogoś najważniejszy). Znaczenie ma również np. wygląd, który może mieć przełożenie na działanie (cichą lub głośną pracę czy niskie lub wysokie temperatury). Na co przede wszystkim należy zwrócić uwagę?
Ray tracing i techniki skalowania obrazu – czy i jak istotne są przy wyborze GPU?
Kompatybilność z nowoczesnymi technikami odgrywa kluczową rolę przy wyborze odpowiedniej karty graficznej. Jako gracz przed zakupem zastanowisz się nad takim modelem, który obsługuje najnowsze standardy, byś mógł korzystać z wszelkich nowinek w grach.
W końcu, gdy wydajesz kilka tysięcy złotych na kartę graficzną do gier, chcesz, by oferowała ona podnoszący walory wizualne gier ray tracing czy nowoczesne techniki upskalowanie obrazu, które poprawiają wydajność zwykle mniejszym lub większym kosztem jakości grafiki.
Wybór jest ważny, bo na kartach AMD nie aktywujesz opcji NVIDIA DLSS (zamknięty standard, który jest zarezerwowany tylko dla GeForce’ów RTX). Z kolei konkurencyjne AMD FidelityFX Super Resolution i Intel XeSS mogą działać na innych GPU niż AMD i Intel ARC. Techniki te są ograniczone do określonych tytułów, więc sprawdź, czy są one w tych grach, które Cię interesują (pojedyncze produkcje oferują i DLSS, i AMD FSR).
NVIDIA DLSS i Intel XeSS są technikami upskalowania opartymi na sztucznej inteligencji w przeciwieństwie do rozwiązania AMD FSR, co daje lepsze efekty w grach. Wszystkie zwiększają wydajność zwykle mniejszym lub większym kosztem jakości obrazu (jest on renderowany w niższej rozdzielczości).
Wpływ na grafikę jest zależny od tytułu i danej techniki oraz jej wersji (DLSS 2.0 wypada zdecydowanie lepiej niż DLSS 1.0). Każda z opcji pozwala wybrać tryby jakości, który przekładają się na wygląd gry i jej działanie.
Ray tracing (RT) dotyczy tylko kart GeForce RTX, Radeon RX 6000 (lub nowszych) i Intel ARC. Warto przed podjęciem decyzji o zakupie sprawdzić, jak wybrane modele sprawdzają się w grach i czy oferują one satysfakcjonującą wydajność po aktywacji ustawień graficznych opartych na śledzeniu promieni. NVIDIA rozwija swoje GPU pod kątem RT dłużej niż AMD i w związku z tym GeForce’y zapewniają lepsze wyniki w obliczeniach związanych z ray tracingiem.
Przy czym miej na uwadze, że aktywacja opcji związanych ze śledzeniem promieni wymaga dużej mocy od GPU i zazwyczaj po ich włączeniu niezbędne będzie użycie wspomagacza w postaci np. NVIDIA DLSS.
Warto na marginesie wspomnieć też o technice NVIDIA Reflex, która zmniejsza opóźnienia w sieciowych produkcjach pokroju Apex Legends, Fortnite, Valorant czy Rainbow Six: Siege. Można ją aktywować w wybranych grach na kartach graficznych NVIDIA GeForce RTX 3000 lub nowszych.
Techniki synchronizacji obrazu – co trzeba wiedzieć?
Procesor graficzny generuje w trakcie gry określoną liczbę klatek na sekundę (fps). Jednak częstotliwość odświeżania monitora może być zupełnie inna, więc w dynamicznych scenach obraz może być rozrywany (dochodzi do tzw. screen tearingu). Aby temu zapobiec, tak NVIDIA jak i AMD, stworzyły techniki synchronizacji obrazu. Mają za zadanie ujednolicić liczbę fpsów z częstotliwością odświeżania ekranu, zapewniając płynny obraz bez niedogodności.
Zatem nie tylko ray tracing i skalowanie obrazu – na zakup tej czy innej karty graficznej powinna wpływać także technika synchronizacji obrazu w monitorze. Jeśli panel obsługuje AMD FreeSync, początkowo koniecznym był wybór karty Radeon. Obecnie NVIDIA GeForce GTX 10xx oraz nowsze również wspierają to rozwiązanie.
Warto jednak wcześniej upewnić się, że posiadany przez Ciebie model monitora z FreeSync przeszedł certyfikację i jest gotowy do współpracy z kartą NVIDIA. Rozwiązaniem dedykowanym wyłącznie pod GeForce’y są natomiast techniki G-Sync i G-Sync Ultimate z obsługą HDR. Z kolei G-Sync Compatible opiera się na otwartym standardzie Adaptive Sync i współpracuje nie tylko z kartami NVIDIA.
Chcesz poznać więcej szczegółów o monitorach gamingowych? Przeczytaj nasz poradnik: Jaki monitor dla gracza? Wybieramy monitor gamingowy.
Czy rozmiar ma znaczenie w kartach graficznych?
Skupiliśmy się na technikach i wydajności GPU. Ale przecież to nie wszystko, co najważniejsze. Podstawą jest dopasowanie wielkości karty graficznej do obudowy komputerowej, a mianowicie jej wnętrza. Zwłaszcza w przypadku konstrukcji typu microATX oraz ITX, gdzie wolna przestrzeń jest mocno ograniczona i nie ma szans na instalację pełnowymiarowego komponentu. Specjalnie dla takich skrzynek producenci kart graficznych stworzyli miniaturowe wersje GPU.
Bardzo duże znaczenie ma sama długość karty. Niektóre topowe karty graficzne z najlepszymi chłodzeniami przekraczają nawet 30 cm, przez co może się ona nie mieścić ona w wybranych obudowach. Miej to na uwadze. Zawsze sprawdzaj specyfikację swojej obudowy i planowanego GPU, by po zakupie upragnionego komponentu nie być srodze rozczarowanym.
Wygląd GPU – z RGB czy bez RGB?
Design karty graficznej, z pozoru mało istotny, odgrywa ważną rolę w procesie kompletowania zestawu, który znajdzie się we wnętrzu przeszklonej obudowy. Jeśli zależy Ci, by komponenty były jednorodne wizualnie, miały podświetlenie RGB, ciekawe zdobienia oraz stylowy backplate, masz do wyboru szeroką gamę produktów. Co więcej, karty graficzne dają się łączyć z innymi urządzeniami posiadającymi oświetlenie. Dzięki temu możesz wybrać jeden kolor oświetlenia lub jeden motyw dla:
- komponentów (nie tylko dla GPU, ale i płyty głównej czy diod LED w obudowie)
- akcesoriów (klawiatury, myszy, wybranych monitorów).
Konfiguracja odbywa się w dedykowanym panelu, sterowanym z poziomu interfejsu komputerowego, a coraz częściej także aplikacji mobilnej. Nazwa panelu zależy od producenta karty graficznej.
Karta graficzna powinna być nie tylko wydajna, ale też cicha i chłodna
Przez kulturę pracy rozumiemy poziom głośności karty graficznej. Nie całej rzecz jasna, lecz wentylatorów, które wirują w górnej części komponentu. Cichym, a zarazem bardzo skutecznym układem chłodzenia jest układ półpasywny. Przy niskim obciążeniu (na początku pracy, w początkowych stadiach gry czy w starszych, mało wymagających tytułach) wentylatory pozostają niewzruszone, a rozpraszanie ciepła następuje samorzutnie przez radiator. Co ciekawe, GPU z masywnymi radiatorami potrafią długo pracować bez aktywacji chłodzenia.
Dopiero gdy temperatura układu przekroczy określoną wartość (najczęściej 55-60 stopni Celsjusza), wentylatory zaczną wtłaczać powietrze do żeber radiatora. Panele sterowania kartą graficzną pozwalają zmieniać szybkość wirowania wentylatorów, w zależności od preferencji użytkownika.
Warto wiedzieć, że na głośność mogą mieć wpływ warunki panujące w obudowie. Gdy powietrze w niej nie przepływa najlepiej i wewnątrz robi się gorąco, współczesne karty automatycznie zwiększą obroty wentylatorów, by zapewnić odpowiednie temperatury.
Inne systemy chłodzenia to pasywny (stosowany wyjątkowo w najtańszych, mało wydajnych konstrukcjach, za których schłodzenie odpowiada wyłącznie radiator) i aktywny (wentylatory pracują cały czas). Współczesne karty gamingowe mają w wielu przypadkach tryb półpasywny, czyli możliwie najlepszy, choć dotyczy on przede wszystkim lepszych jakościowo i co za tym idzie – droższych konstrukcji (w specyfikacji znajdziesz stosowną informację).
Czy liczba i wielkość wentylatorów w GPU ma znaczenie?
Poza parametrami pracy, karty graficzne różnią się także liczbą wentylatorów. Jest ona zależna od modelu GPU. Najczęściej karty graficzne mają dwa lub trzy wentylatory, przy czym od liczebności ważniejsze są ich kształt, jakość i średnica. Trzy wentylatory 50-milimetrowe nie są wydajniejsze niż dwa po 100 mm.
Liczba łopatek wentylatora przedkłada się na głośność pracy układu chłodzącego, w myśl zasady – im więcej, tym ciszej (często środkowy ma więcej łopatek). Również ich rodzaj oraz łożysko mają niebagatelne znaczenie. Producenci stosują autorskie rozwiązania poprawiające przepływ powietrza i zwykle im droższy model, tym lepsza kultura pracy.
Zwróć też uwagę na wielkość radiatora oraz jego budowę. Łamane żebra zwiększają powierzchnię, a co za tym idzie skuteczność chłodzenia. Kolejny krok to ciepłowody. Najlepiej, gdy są kompozytowe (złożone z kilku warstw). Oczywiście im więcej ciepłowodów przecina radiator, tym lepiej, bo ciepło zostanie szybciej odprowadzone z wnętrza karty. Na możliwość podkręcania karty wpływa też obecność wielofazowej sekcji zasilania, która zwiększa stabilność pracy pod dużym obciążeniem.
W rozpraszaniu ciepła pomaga również metalowy backplate, który usztywnia poza tym całą konstrukcję, zapobiegając przy okazji odkształceniom dużej i ciężkiej konstrukcji.
Karty graficzne stają się coraz większe, grubsze i cięższe. W związku z tym do wybranych modeli producent dodaje specjalną podpórkę, by zminimalizować ryzyko opadania lub wykrzywienia się GPU. Gdy jej nie dołącza, często umożliwia zakup tej części.
Podkręcanie kart graficznych (OC)
Myśląc o overclockingu (podkręcaniu taktowania rdzenia i pamięci), poszukaj informacji o kierunku wirowania wentylatorów, którą często znajdziesz w opisie danego produktu. Często środkowy wentylator obraca się w odwrotnym kierunku, co gwarantuje lepsze efekty.
Do OC wybierz najlepiej model z wyższej półki, który oferuje wydajniejszy system chłodzenia. Warto przed zakupem zapoznać się z profesjonalnymi recenzjami informującymi np. o temperaturach danej konstrukcji GPU i przy jakiej prędkości obrotowej wentylatorów je osiąga (im wyższa, tym niższe temperatury, ale też głośniejsza praca).
Początkującemu użytkownikowi podkręcanie karty graficznej może się wydawać arcytrudnym zadaniem. Będzie tak, jeśli zdecydujesz się na samodzielną zmianę częstotliwości taktowania zegarów. Niezbędna jest między innymi wiedza, o ile punktów można bezpiecznie podnieść megaherce dla rdzenia i pamięci. Na szczęście producenci GPU zdefiniowali tryby pracy układów. Zmian dokonasz w dedykowanych do tego oprogramowaniu, wybierając na przykład tryb Eco, Gaming lub Overclocking. Wystarcza jedno kliknięcie do wzrostu taktowania zegarów. Dodajmy, bezpiecznego wzrostu.
Istnieją również karty graficzne podkręcone fabrycznie. Poznasz je po oznaczeniu OC w nazwie produktu. Od standardowych modeli różnią się bazową częstotliwością taktowania zegarów. Wskaźniki są wyższe już na starcie, co przekłada się pozytywnie na wydajność (zazwyczaj kilka fpsów więcej w grach), lecz mimo to wciąż możesz ją podkręcić za pomocą specjalnego oprogramowania (dedykowanego przez producenta albo aplikacji pokroju MSI Afterburner).
Czy zależy Ci na wirtualnej rzeczywistości (VR)?
Budując zestaw, który udźwignie gry w trybie VR, główny nacisk połóż właśnie na kartę graficzną. To jej moc definiuje płynność projekcji, a co za tym idzie, komfort rozrywki w rzeczywistości wirtualnej. Aby generowany obraz był w najwyższej możliwej rozdzielczości, do tego wolny od defektów, smużenia czy opóźnień, postaw na mocniejsze modele. Pamiętaj, że gogle VR o wysokiej rozdzielczości wymagają bardzo wydajnego GPU.
Do obsługi wyświetlaczy VR niezbędne są też odpowiednie porty, ale więcej informacji o złączach karty graficznej znajdziesz niżej.
Porty karty graficznej – DisplayPort czy HDMI?
Na liczbę i rodzaje portów zwróć uwagę wtedy, gdy planujesz podłączyć więcej niż jeden monitor, gogle VR lub korzystać z technologii synchronizacji obrazu.
Port HDMI/mini HDMI pozwala przesyłać obraz w wysokiej rozdzielczości do nowoczesnych paneli, obsługując także wyświetlacze VR.
DisplayPort/mini DisplayPort jest złączem kompatybilnym z technologiami NVIDIA G-Sync oraz AMD FreeSync i również wspierają wysokie rozdzielczości i częstotliwości odświeżania obrazu.
DVI oraz VGA to porty, do których podłączysz monitory starszej generacji, ale w nowych GPU nie są one już stosowne. Najczęściej obecnie złączami to DisplayPort i HDMI (im nowsza karta, tym często wsparcie dotyczy wyższego standardu), z przewagą tych pierwszych.
Nowsze standardy cechują się większą przepustowością oraz wspierają wyższą częstotliwość odświeżania w określonych rozdzielczościach. Na przykład HDMI 1.4 pozwala „tylko” na WQHD (2560 x 1440 pikseli) przy 75 Hz, natomiast HDMI 2.0 już przy 144 Hz. Z kolei DisplayPort 1.2(a) zapewnia w 4K tylko 75 Hz, a wersja 1.4 – 120 Hz.
Pobór mocy – jaki zasilacz do karty graficznej?
Upewnij się, czy zasilacz w Twoim desktopie dysponuje odpowiednią mocą, a także czy posiada tyle wtyczek zasilania, ile wymaga złącze karty graficznej. GPU z generacji na generację zwykle mają coraz wyższy pobór energii. Producenci określają go współczynnikiem TGP (ang. Total Graphics Power) i TBP (ang. Total Board Power) odpowiednio u NVIDIA i AMD. Oznacza on całkowity pobór mocy karty graficznej. Im wyższy model GPU, tym więcej pobiera prądu (i przy okazji wydziela więcej ciepła).
W związku z tym rosną wymagania co do mocy zasilacza. Do wyższych modeli przydaje się markowy zasilacz o mocy 650-850 W (np. z certyfikatem 80 Plus Gold). Do słabszych jednostek w zupełności wystarczą 500-600 W z certyfikatem Plus Bronze, i to z nawiązką. Informacje te znajdziesz w specyfikacji w karcie produktu danego zasilacza. Polecanymi producentami są m.in. Corsair, Seasonic, be quiet! czy SilentiumPC.
Ten podzespół jest niezwykle ważny, bo w przypadku niewłaściwego doboru lub zbyt słabej mocy zasilacza mogą wystąpić poważne problemy ze stabilnym działaniem komputera. Poza tym powinien być on dostosowany nie tylko do GPU, ale także pozostałych komponentów (procesora i tego, czy jest podkręcony, liczby dysków itd.).
Warto na marginesie dodać, że pobór mocy oraz temperatury możesz obniżyć poprzez wykonanie tzw. undervoltingu (obniżanie napięć). Zapoznaj się z poradnikiem, jak zrobić to krok po kroku:
SLI, CrossFire i NVLink, czyli mostkowanie GPU
Z myślą o najbardziej wymagających użytkownikach, marzących o ekstremalnie wydajnych desktopach, producenci kart graficznych wprowadzili opcję ich łączenia w jeden super-układ (tzw. multi-GPU). Technika NVIDIA nosiła miano SLI, podczas gdy AMD nazwało swe rozwiązanie CrossFire.
W efekcie połączenia kart graficznych zwiększeniu ulega moc obliczeniowa, ale nie sumuje się ich pamięć VRAM. Poza tym dwa GPU nie oznaczały dwa razy wyższej wydajności. Ich wykorzystywanie było w dużym stopniu zależne od silnika i gier. Warto o tym pamiętać.
Dziś w konsumenckich kartach graficznych odchodzi się od mostkowania. Moc współczesnych GPU, szczególnie z najwyższego segmentu, spełnia oczekiwania użytkowników. NVIDIA nie porzuciła jednak całkiem tego typu rozwiązania. Użytkownicy konsumenckich kart graficznych GeForce RTX 2000 lub nowszych mogą skorzystać z szybszego interfejsu – mostka NVLink gwarantującego lepszą przepustowość (nadal brak konsolidacji VRAM-u). Można za jego pomocą łączyć dwa te same GPU.
Jednak liczba kart obsługujących NVLink jest bardzo skromna. W GPU z rodziny Ampere (seria RTX 3000) tylko flagowy RTX 3090 oferuje tę opcję. Oto jak wygląda lista konsumenckich kart graficznych NVIDIA GeForce z obsługą NVLink:
- GeForce RTX 2080
- GeForce RTX 2080 Ti
- GeForce RTX 2070 Super
- GeForce RTX 2080 Super
- GeForce RTX 3090
Wraz z kolejną serią NVIDIA może całkowicie zrezygnować z opcji łączenia GPU przeznaczonych na rynek konsumencki, zostawiając tego typu rozwiązanie dla segmentu profesjonalnego. Ograniczenie NVLink jedynie do RTX-a 3090 może być zwiastunem nieuchronnego końca mostkowania w GeForce’ach.
Gwarancja producenta
Ostatni, ale ważny aspekt, wpływający na wybór karty graficznej to gwarancja. Jeśli desktop jest Twoim narzędziem pracy, chcesz mieć przecież pewność, że w krótkim czasie nie zostaniesz bez zabezpieczenia w razie awarii. Większość dostępnych na rynku GPU ma trzyletni okres gwarancyjny (rzadziej dwuletni).
Na koniec warto dodać, że niektórzy producenci oferowali lub nadal oferują w wybranych modelach wydłużoną gwarancję (np. do czterech czy nawet pięciu lat) po rejestracji produktu na ich stronie (np. Gigabyte, ZOTAC, EVGA).
Szukasz polecanych kart graficznych? Ranking kart graficznych. Wybierz najlepsze GPU
Sprawdź biurowe karty graficzne w sklepie x-kom
Odkryj najlepsze karty graficzne do gier w x-komie
Poznaj układy graficzne do zastosowań profesjonalnych w x-komie
Zobacz wszystkie karty graficzne w sklepie x-kom